Deerniswekkende, afstotelijke zaken maakt ze mee. Elise van de Putte, sinds 25 jaar kinderarts, weet maar al te goed hoe ouders kunnen ontsporen. „Meest schokkend is als kinderen overlijden door mishandeling. Akelig is ook als een kind hersenletsel oploopt doordat ouders hun kleintje met het hoofdje tegen een muur bonken. Een kind loopt ook groot gevaar als het in de buik wordt gestompt. Dergelijke mishandeling kan zomaar leiden tot allerlei bloedingen.”

Het aantal kinderen dat slachtoffer is van mishandeling moet de komende tien jaar worden gehalveerd, zo stelde de taskforce kindermishandeling gisteren (zie ”Verplichte opvoedcursus bepleit”). Van de Putte, werkzaam in het Utrechtse Wilhelmina kinderziekenhuis, is een van de leden van de taskforce.

Beloning

Van belang is dat een arts „naast ouders gaat staan” als die ervan worden verdacht hun kinderen te hebben toegetakeld. Van de Putte: „Ouders willen zelden expres hun kinderen pijn doen. Eerder komt mishandeling voort uit onmacht en onvermogen. Veel ouders nemen de opvoedingsstijl van hun eigen vader en moeder over. Als ouders zelf geslagen zijn in hun jeugd blijkt dat ze in een kwart van de gevallen zélf ook tikken uitdelen aan hun kinderen. Zo’n patroon moeten we proberen te doorbreken.”

Wat adviseert ze ouders die kriegelig worden van hun dreinende dreumes? „Laat die ouders hulp inschakelen. Wat ik vind van de pedagogische tik? Dat vind ik een lastig verhaal. Ik bepleit een opvoedingsstijl waar geen enkele vorm van geweld aan te pas komt. Beloning van goed gedrag werkt beter dan afstraffing.”

Hoewel artsen signalen van kindermishandeling steeds beter onderkennen, is er nog een wereld te winnen, stelt ze. „Nu heeft ongeveer de helft van het aantal kinderartsen intensieve scholing gehad op het terrein van herkennen van signalen van mishandeling. Dat is dus nog lang geen 100 procent.” Lastig vinden artsen vooral de communicatie met ouders, merkt Van de Putte. „Medici moeten beseffen dat ze niet tot een opsporingsinstantie behoren. Ze moeten proberen een ouder niet als dader te zien. Als artsen blauwe plekken zien op ongebruikelijke plekken –denk aan de buik of de rug– dan kunnen ze hun zorgen over mogelijke kindermishandeling het beste eerlijk benoemen. Zo kun je proberen ouders helpen hun kinderen zonder geweld op te voeden. Bovendien bestaat de kans ook dat het ongewone letsel er kwam door toedoen van anderen dan de ouders. Ook daarom is het goed dat artsen duidelijk zijn over hun zorgen.”

Opvoedcursus

Een aanbeveling van de taskforce is toekomstige ouders een opvoedcursus te laten volgen. Komt de overheid daarmee te veel achter de voordeur? „Die kritiek valt te verwachten. Maar ik denk dat het goed is dat toekomstige ouders leren hoe ze hun kinderen moeten opvoeden. In Zweden is dat al de gewoonste zaak van de wereld. We moeten er alles aan doen om er voor te zorgen dat elk kind in veiligheid kan opgroeien.”