Versterkte kust kan megastorm weerstaan
Een superstorm die nog heftiger is dan de storm die in 1953 de Watersnoodramp veroorzaakte en die slechts eens in de 10.000 jaar voorkomt. Sinds maandag zou de Nederlandse kust een dergelijke storm moeten kunnen weerstaan. Dan wordt in Cadzand-Bad het laatste deel van het kustversterkingsprogramma Zwakke Schakels opgeleverd.
Het ministerie van Infrastructuur en Milieu investeerde de afgelopen jaren 605 miljoen euro om die zwakke schakels langs de kustlijn onder handen te nemen. „De hoogte en de breedte van de duinen waren onvoldoende om zo’n storm zonder weerga te weerstaan”, zegt dijkgraaf Toine Poppelaars van waterschap Scheldestromen. „Ook de zeespiegelstijging en de veranderende weersomstandigheden zijn in de berekeningen meegenomen.”
Bij extreme stormen kan onvoldoende kustbescherming tot enorme schade leiden, volgens schattingen oplopend tot meer dan 100 miljard euro. „Dan gaat het over schade aan infrastructuur, huizen, winkels, steden en dorpen, dus materiële schade”, verklaart Miranda Mens van Rijkswaterstaat. „En dat is nog los van de immateriële schade. Die is immens in een laag land als Nederland.”
Bij grootschalige overstromingen zou een belangrijk deel van de Randstad onder water lopen. Mens: „En wat veel mensen niet weten, is dat in zo’n geval slechts 15 procent van de mensen kan worden geëvacueerd. De rest zit in de val.”
Bij het project zijn meteen ook maatregelen genomen die de aantrekkelijkheid van het kustgebied ten goede komen. Zo is onder het strand van Katwijk een parkeergarage gebouwd, betaald door de gemeente. In Cadzand-Bad is tussen twee nieuwe dammen een jachthaven gerealiseerd. „Betaald door overheden en particuliere instanties, om meer toerisme te trekken in deze economisch kwetsbare regio”, zegt Mens.
Het project Zwakke Schakels vormt een aanvulling op de reguliere versteviging van de zeedijken zoals die in het Tweede Hoogwaterbeschermingsprogramma was vastgelegd.
In 2003 wees een onderzoek van Rijkswaterstaat uit dat de kracht waarmee golven op de kust slaan, groter is dan werd aangenomen. Dat vroeg op tien plekken langs de Noordzeekust van Zeeland tot aan Den Helder om snel ingrijpen. Deze zogeheten zwakke schakels zijn nu dus opgelost.
Het feestje in Cadzand betekent overigens niet dat Nederland klaar is met het verstevigen van de kustverdediging. Regulier onderhoud van de waterkeringen is permanent noodzakelijk. Een nieuwe rondgang langs de zeedijken wees onlangs uit dat een derde van de dijken op het Friese en Groningse vasteland en bij het IJsselmeer niet stevig genoeg is en versterking nodig heeft.
Het gaat in Friesland bijvoorbeeld om 63 van de in totaal 165 kilometer dijk, met name het deel tussen de Afsluitdijk en Lauwersoog. Versteviging van die dijken zal zeker niet voor 2023 gereed zijn, verwachten de betrokken waterschappen.