Het fregat Köln, inmiddels officieel Ex Köln, ligt sinds een week in de haven van Urk. Het grijze schip doemt op achter de panden aan de Oosthavenkade. Het 130 meter lange en 14,5 meter brede fregat is begin jaren 80 in Hamburg gebouwd en voer van 1984 tot midden 2012 in dienst van de Duitse marine. Het fregat Köln heeft een rijke geschiedenis. Zo was het vaartuig het vlaggenschip van de Duitse marine tijdens de Tweede Golfoorlog. Het schip is onderdeel van de F-211-klasse of Bremenklasse en was voorheen onder meer uitgerust met radargeleide luchtdoelraketten, een fors kanon en raketten om schepen te raken. De marine is momenteel bezig de schepen uit deze klasse te vervangen door nog grotere en modernere fregatten.

De Köln is de eerste van een serie fregatten die buiten dienst zijn gesteld. Omdat de marine er verder niets mee kon, is het vorig jaar geveild. Scheepssloper Hoeben/RDM Kampen was de winnende bieder. Maar de sloop laat op zich wachten, legt werfbaas Fernando Swaep uit. De strenge vergunningenprocedure duurde al een halfjaar. Nadat al het papierwerk rond was, is het met twee sleepboten vanuit Willemshaven naar Nederland gevaren. Het 14,5 meter brede schip heeft een diepgang van 6,3 meter. En daarmee is de Zuiderzeehaven bij Kampen niet haalbaar. „Daar is een diepgang van maximaal 3,9 meter”, weet Swaep.

Door het fregat met pontons te ondersteunen, is er minder diepgang nodig. De waterstand in de IJssel is op dit moment echter te laag. Daardoor is het ook met hulpmiddelen niet mogelijk om het fregat naar de Hanzestad te verplaatsen.

De Köln komt zodoende voorlopig niet verder dan Urk. Daar lijken de voormalige eilandbewoners niet rouwig om. De verwachting is dat het fregat de komende weken nog in de haven van Urk blijft. Daar trekt het inmiddels de nodige bekijks, zegt havenmeester Riekelt de Boer. „Qua lengte is dit het grootste schip dat we hier in de haven hebben gehad.” Veel extra werk heeft de havendienst er niet aan. „Het ligt er prima.” Voor Swaep was dat wel even anders. Afgelopen weekend braken nieuwsgierige kijkers in op het schip. „Ik heb alle deuren moeten dichtlassen om dit niet opnieuw te laten gebeuren.” Ook voor zijn bedrijf is dit een bijzondere klus. RDM Kampen sloopt vaker grote schepen, maar dit is een apart verhaal. „Zo groot hebben we ze niet eerder gehad.”

Het schip wordt in de Zuiderzeehaven in Kampen ontmanteld. Het was voor de verkoop al van alle bewapening ontdaan. Toch moeten de sloop en zogeheten demilitarisatie plaatsvinden onder goedkeurend oog van de Duitse marine, zo staat in de prospectus van de veiling omschreven. Daarmee moet voorkomen worden dat de romp en wapensystemen opnieuw kunnen worden opgebouwd. Ook moeten onderdelen van torpedo- en raketlanceerinstallaties nog worden vernietigd. Het bedrijf heeft ervaring met de Duitsers. Het sloopte eerder de Westerwald, een 105 meter lang bevoorradingsschip. Er komen waarschijnlijk nog vijf van deze fregatten te koop. Mogelijk wil RDM Kampen die ook aanschaffen om te slopen.