„Het heeft heel wat voeten in aarde om zo’n pad te realiseren. De meeste mensen denken: een paadje aanleggen, klompen aan en lopen maar”, zegt directeur Arjan Vriend van de Stichting Landschapsbeheer Gelderland. „Maar het vergt veel inzet en overleg om zo’n pad tot stand te brengen.”

Vriend benadrukt dat vrijwilligers belangrijk zijn om de routes aan te leggen en te onderhouden. „Zij kennen de streek met alle mooie plekjes, weten waar de oude paden liepen, herinneren zich de oude verhalen en gebruiken en leggen contact met grondeigenaren en instanties.”

Onverharde wegen

De klompenpaden zijn wandelroutes over het Gelderse en Utrechtse platteland. Er zijn er inmiddels bijna honderd en ze gaan zo veel mogelijk over onverharde wegen, boerenland en historische tracés. „Door de haarvaten van het landschap. Zo kun je het gebied zo intens mogelijk beleven”, aldus Vriend.

Hij benadrukt dat het concept van de klompenpaden ook een hoger doel dient. „Als mensen genieten van het landschap en beleven hoe mooi de natuur is, zijn ze eerder bereid mee te helpen aan het beheer ervan.”

Dat gebeurt nu al. Leden van de plaatselijke werkgroep lopen minimaal eens per maand de route om te kijken of alles nog in orde is, de bewegwijzering klopt en of er geen vuil is achtergelaten. „Zij zijn onze ogen en oren in het veld, pakken kleine dingen zelf op en geven grotere dingen aan ons door. Wij blijven verantwoordelijk”, aldus Vriend van de Stichting Landschapsbeheer Gelderland.

Historische kaden

Het Vurensche Polderpad is met zijn 15 kilometer een van de langste klompenpaden van ons land, hoewel het mogelijk is een korter of langer traject te lopen. De route voert door het buitengebied van de gemeente Lingewaal, langs de Nieuwe Hollandse Waterlinie, de Waal en de Linge, door het Lingebos en over historische kaden en dijkjes.

„Een mooie route”, vindt Piet Jansens. De 73-jarige inwoner van Soest heeft er een gewoonte van gemaakt om op de dag van de opening een nieuw klompenpad te lopen. „Als het kan nog voor de officiële aftrap”, zegt hij lachend. „Ik heb inmiddels 84 van die paden afgewerkt. Welke het mooist is? Lastig te zeggen, elk landschap is weer anders. Het leukste is als de tocht zo min mogelijk over gebaande paden, maar door weilanden en langs boerenerven gaat. Dan heb ik echt het gevoel op een klompenpad te lopen. Dat is bij deze ook het geval. Heerlijk weer trouwens om te wandelen. Een graad of twintig, verrukkelijk. Een paar weken terug liep ik bij Twello. Toen was het 36 graden. Dan is dit beter.”

Bijzonder aan het Vurensche Polderpad is dat Fort Vuren eraan ligt en de herstelde polderkade van de waterlinie, die de verbinding vormt tussen diverse bunkers.

Midden in het veld geeft landschapshistoricus Ferdinand van Hemmen het gezelschap uitleg. „De linie is prachtig gereconstrueerd. Ooit lagen hier dijkjes en groepsschuilplaatsen. Het gebied was goed onder water te zetten (waardoor er een verdedigingslinie van water ontstond, AB). Een strategisch landschap. Ideaal voor de waterlinie, uitstekend geschikt om te verdedigen.”

De soldaten voelden zich volgens hem hier thuis. „Het unieke aan dit gebied is dat een middeleeuws systeem van waterbeheer werd benut om er een waterlinie van te maken. Een briljante combinatie. Wat dat betreft zijn we tegenwoordig behoorlijk teruggezakt.”

Tweede klompenpad

Ook wethouder Bel is in zijn nopjes. „Toen drie, vier jaar geleden werd geopperd in Lingewaal een klompenpad aan te leggen, heb ik wat meewarig gelachen. We hadden al zo veel wandelpaden, waarom moest er nog eentje bijkomen?” Intussen is hij er wel achter. „We zijn de eerste groene gemeente na de Randstad. Nu kunnen mensen zien hoe mooi het hier is.” Bijkomend voordeel is dat lokale ondernemers een graantje meepikken als wandelaars van elders de tocht combineren met een overnachting of in het gebied een hapje en een drankje nuttigen. Bel: „We zijn zo tevreden dat we inmiddels bezig zijn met een tweede.”