Vorig jaar stonden er vijf Nederlandse universiteiten in de top 100, nu zijn dat er twee. De Universiteit van Amsterdam staat op de 57e plek, twee posities lager dan vorig jaar. De Technische Universiteit Delft steeg twee plaatsen en staat nu 62e. Leiden, Utrecht en Groningen zakten weg uit de top 100, meldde de NOS maandagochtend.

Drie van de Nederlandse universiteiten stegen op de ranglijst. Naast de TU Delft zijn dat Wageningen University en de Universiteit Twente. Tilburg University daalde het meest, van plek 293 naar plek 330.

Staatssecretaris Dekker van Onderwijs opende maandag het academisch jaar van de Universiteit Utrecht. Hij riep wetenschappers ertoe op zich vaker te mengen in het publieke debat. „Laat van u horen! Zoek het podium om feiten en nuance in te brengen als discussies dreigen te ontsporen”, drukte de bewindsman de academici op het hart. „Steek anderen aan met uw optimisme, uw geloof in vooruitgang. Laat zien dat niets onmogelijk is.”

Wetenschappers kunnen volgens hem „als geen ander de wereld om ons heen duiden en helpen om die wereld beter te begrijpen. Een wereld die per definitie niet eenvoudig is, niet zwart-wit”, betoogde Dekker.

Het open en redelijke debat is terrein aan het verliezen, zei de staatssecretaris. „En zo ontstaan er in onze samenleving gescheiden werelden van mensen die niet meer mét elkaar praten, maar slechts óver elkaar. In die gescheiden werelden groeit het onbehagen. Het sijpelt door in ons dagelijks leven. Joden in Amsterdam doen in de tram uit angst hun keppeltje af. Geliefden laten in bepaalde wijken elkaars hand los.”

„Ú kent het belang van context”, hield hij zijn gehoor voor. „Dat het heden niet los is te zien van het verleden, dat je dingen moet zien in een breder verband. Context helpt bij het voeren van een discussie op basis van kennis en feiten. Het verkleint de ruimte voor lukrake stellingen en een makkelijk debat.”

Volgens de Rijksuniversiteit Groningen (RUG) zijn de uitkomsten van QS „uiterst onbetrouwbaar”. Dat komt volgens de RUG door wijzigingen in de manier waarop de lijst wordt samengesteld. Het grootste probleem is volgens de universiteit dat reputatie nu liefst de helft van de totaalscore uitmaakt. Daarnaast noemt de RUG de methode om citaties te meten „niet transparant en gebrekkig.”

De QS World University Ranking beoordeelt ongeveer 900 universiteiten, onder meer op academische reputatie, de reputatie bij werkgevers en het aantal keren dat wetenschappers worden geciteerd in toonaangevende bladen.

De wereldranglijst wordt, net als voorgaande jaren, aangevoerd door het Amerikaanse Massachusetts Institute of Technology (MIT). Stanford en Harvard, eveneens Amerikaanse universiteiten, staan op plek 2 en 3.