Tijgermuggen zijn weliswaar verspreiders van onder andere knokkelkoorts (dengue), gele koorts en het zikavirus, maar zij brengen die ziektes over van de ene op de andere mens. Aangezien in Nederland vrijwel niemand dergelijke aandoeningen onder de leden heeft, kan de tijgermug zo’n ziekte ook niet verspreiden.

Dat zeggen de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) en het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM). Donderdag werd bekend dat er in Veenendaal twee tijgermuggen zijn aangetroffen. De NVWA heeft muggenvallen in de woonwijk Dragonder geplaatst en start vrijdag met bestrijding van het ongewenste beestje. Mensen die in een straal van 500 meter rondom de vindplaatsen van de twee muggen wonen, hebben donderdag een brief van de gemeente en de NVWA gekregen.

De tijgermug (Aedes albopictus) staat op de zogenoemde rode lijst van invasieve exoten. Dat betekent dat het dier wordt bestreden zodra het in Nederland opduikt. Uit onderzoek is namelijk gebleken dat de uit Zuidoost-Azië afkomstige mug heel goed onder Nederlandse weersomstandigheden zou kunnen overleven. „Experts denken dat het waarschijnlijk onmogelijk is om de vestiging van de tijgermug in Nederland te voorkomen, maar we proberen wel om de komst zo lang mogelijk te vertragen. Het zal hopelijk nog tientallen jaren duren voor de tijgermug hier een gegeven is”, aldus de NVWA.

De tijgermug ziet er duidelijk anders uit dan een gewone steekmug. Het beestje is zwart met felle witte streepjes. Een ander opvallend verschil is dat de tijgermug overdag actief is, terwijl Hollandse muggen vooral in de schemering en ’s nachts rondzoemen. Vrouwtjesmuggen nemen bloed van een slachtoffer mee in hun speekselklieren en spuiten dat bij een ander mens of dier weer in. Zo dragen zij tal van virussen over. In Zuid-Amerika en Azië verspreiden de muggen bijvoorbeeld verschillende soorten van virale hersenvliesontstekingen.

„In Nederland jeukt een tijgermuggenbult vooral heel erg”, zegt muggendeskundige Sander Koenraadt van de Wageningen Universiteit. „Mensen kunnen er allergisch op reageren.” Desondanks is het ook volgens Koenraadt noodzakelijk om direct op te treden als er een tijgermug opduikt, zoals in Veenendaal. „Want je wil niet dat er een hele populatie zou ontstaan, dat kan veel ernstiger verlopen dan alleen jeukbulten.”

De eerste tijgermug bereikte Nederland in 2005. Het beest was uit China meegelift met zogenoemd Lucky Bamboo, dikke bamboestengels met wat blaadjes eraan die in tuincentra te koop zijn. Tijgermuggen leggen ook graag eitjes in autobanden. De eitjes kunnen wel honderd dagen overleven. Zodra er water in die banden komt te staan, komen de eitjes uit. De NVWA controleert autobandenhandels en bamboekassen regelmatig.

Sinds de eerste vondst is de mug een regelmatig terugkerende bezoeker in ons land. Gemiddeld duikt het beestje zes keer per jaar op. Dit jaar is de mug eerder al aangetroffen in Lelystad, Emmeloord, Weert, Assen en Etten-Leur. Hoe de tijgermug in Veenendaal is terechtgekomen, is nog niet bekend. Mogelijk is het diertje na een vakantie meegelift naar Nederland, zegt de NVWA.

Tegen tijgermuggen kunnen gewone burgers eigenlijk niet meer doen dan wat ze ook tegen andere muggen doen: horren in de ramen, antimuggenmiddel (liefst met DEET) gebruiken en bedekkende kleding dragen. Belangrijk is ook om steeds stilstaand water uit potten, emmers en gieters te gieten, want daar zijn muggen dol op. Als er een tijgermug is gezien, komt de NVWA met een professioneel bestrijdingsmiddel, behandelt ze alle plekken waar eitjes zouden kunnen zijn gelegd en houdt ze het gebied scherp in de gaten tot het eind van het muggenseizoen.