Column: Caïro: Ramadan Kariem!
Ontbijten om 19.00 uur ’s avonds. Het is dagelijkse kost voor de vastende moslims tijdens de ramadan.

Het is de tweede keer in mijn leven dat ik in Egypte de ramadan meemaak, de jaarlijkse vastenmaand voor moslims. Tijdens deze maand draaien vastende moslims hun levensritme om. In plaats van overdag te eten ontbijten ze pas omstreeks 19.00 uur (na zonsondergang), wanneer de minaretten aangeven dat het vasten voor die dag erop zit. Om de lange, hete uren van het vasten zonder water door te komen, slapen de mensen die niet hoeven te werken overdag. Werknemers korten hun werkdag in of werken vooral ’s avonds. Het vasten duurt van zonsopgang tot zonsondergang, daarna ben je vrij om te eten en te drinken zo veel je wilt.
Ramadan in Caïro is de tijd van sapjes en zoetige lekkernijen. De sapjes zijn op straat te koop. Met veel behendigheid wordt het sap in een plastic boterhamzakje gegoten, waarin vervolgens een knoop wordt gelegd. Het sap is vers van de pers, dus niet afkomstig uit kartonnen pakken of glazen flessen. Bovendien is het bedrag dat ze vragen voor dit sap zo luttel (omgerekend 0,10 eurocent) dat het begrijpelijk is dat de straatverkopers het in een plastic zakje doen, anders verdienen ze er niets mee.
De bekendste sappen zijn ”asobia” en ”tamar hind”. Asobia is witgekleurde, gesuikerde kokosmelk, terwijl tamar hind uiterst donker zoethoutsap is. Toen ik het zwarte sap voor het eerst proefde deed het me denken aan het Nederlandse zoethout.
In het Caïreense straatbeeld kan het niemand ontgaan dat het ramadan is. Kleurige lampionnen sieren straten en winkels. Mannen gaan rond met trom- mels en fluiten terwijl ze ”Ramadan Kariem” („Genereuze ramadan”) roepen, in de hoop een fooi te krijgen. Rijen tafels en stoelen worden iedere dag in gereedheid gebracht, zodat arme mensen kunnen aanschuiven voor een gratis maaltijd. Het is overdag rustiger op straat dan anders.
Ik begrijp niet goed hoe mensen het vasten volhouden. Vooral de zomerse temperaturen maken het vasten niet bepaald gemakkelijk: het is onafgebroken tussen de 30 en de 40 graden. Ik zou snakken naar een druppel water.
Uit respect voor vastende moslims drinken en eten mijn man en ik niet in het openbaar. In het begin had ik daar behoorlijk veel moeite mee. Als we onderweg zijn naar ons werk in een overvolle microbus en we stilstaan vanwege het verkeer in de brandende zon, grijp ik normaal gesproken naar mijn waterfles. Maar alles went, na een paar weken merkte ik dat het me makkelijker afging. De laatste tijd laat ik bewust mijn waterfles thuis. Zodra ik op het werk ben gearriveerd, drink ik wat.
Na vandaag zit de vastentijd er weer op. Voor velen betekent dat een hele verlichting. Niet alleen voor moslims maar ook voor christenen, want iedereen kan weer zijn normale ritme oppakken.