Met het advies zet de raad het gesloten stelsel voor hoger onderwijs op een kier. Nu komen alleen een vast aantal universiteiten en hogescholen in aanmerking voor financiering door de overheid. Instellingen die daar ook een beroep op willen doen, moeten hun opleidingen eerst laten goedkeuren door de Nederlands–Vlaamse Accreditatie Organisatie (NVAO), net als de huidige hogeronderwijsinstellingen. Daarna beslist de overheid of de nieuwe opleidingen ook geld krijgen.

De Onderwijsraad wil de markt voor het hoger onderwijs niet helemaal opengooien om te voorkomen dat het rijksbudget te veel versnipperd raakt en bestaande opleidingen verdwijnen. De raad beklemtoont dat het om een experiment gaat.

Het LOI komt binnenkort met een masteropeiding op technisch gebied. Opening van het gesloten bestel van hoger onderwijs wordt door het ministerie van Onderwijs als een bijzonder lastig onderwerp gezien. Een medewerker van het departement liet weten dat staatssecretaris Nijs dit najaar hierover met een beleidsnotitie komt.

Twee proeven zouden moeten uitwijzen of het hoger onderwijs echt gebaat is bij nieuwe onderwijsaanbieders. De overheid zou in een of meer sectoren het budget en het aantal opleidingen kunnen verhogen. Elke instelling met een geaccrediteerde opleiding kan dan een gooi doen naar overheidsgeld. Zo zou in de gezondheidszorg het tekort aan gekwalificeerd personeel aangepakt kunnen worden.

In een tweede proef komt er geen geld bij maar kunnen instellingen in een vrije aanbesteding mee gaan dingen voor bekostiging van onderwijs als een bestaande opleiding dit recht heeft verspeeld.