De oorzaak van die matige groei is volgens Natuurmonumenten, dat de cijfers dinsdag heeft bekendgemaakt, het natuurbeleid van het eerste kabinet–Balkenende, dat een stop op de verwerving van nieuwe natuurgebieden tot 2004 afkondigde. In 2003 heeft de vereniging ondanks dat beleid toch successen geboekt in met name Gelderland, Zuid–Holland en Limburg, waar zij in totaal 513 hectare nieuwe natuur aankocht.

De keuze van Balkenende–I betekende voor Natuurmonumenten dat zij geen subsidie meer kreeg voor grondaankopen. Met „creatieve oplossingen" als het gebruik van de (Europese) subsidie in het kader van het Platteland Ontwikkelings Plan, eigen geld en provincies, die wel wat geld wilden voorschieten, heeft de vereniging afgelopen jaar toch nieuwe gronden voor natuur kunnen aanschaffen.

De verwerving van nieuwe natuur mag van Natuurmonumenten niet te veel vertraging oplopen. De 2000 hectare gemiddeld per jaar is nodig om de Ecologische Hoofdstructuur (EHS), het netwerk van Nederlandse natuurgebieden, volgens plan per 2018 te realiseren. Hierin worden ook bestaande natuurgebieden met elkaar verbonden, zodat dieren een groter leefgebied krijgen en de natuur minder kwetsbaar wordt.

Het tweede kabinet–Balkenende heeft voor deze regeerperiode wel extra geld (700 miljoen euro) vrijgemaakt voor de EHS. Natuurmonumenten beheert nu 88.398 hectare natuurgebied.