De Q-koortsepidemie tussen 2007 en 2011 heeft meer slachtoffers gemaakt dan gedacht, zo bleek dinsdag. De ziekte heeft –dankzij een chronische variant– niet 26, maar 74 mensen het leven gekost. De slachtoffers zijn de levende bacterie na de uitbraak met zich mee blijven dragen.

Janssen Groesbeek kent het verdriet om het verlies van een dierbare door Q-koorts. De wond is –ruim een jaar na het overlijden van haar man Piet– nog vers. „Op dit moment kan ik er goed over praten. Ik weet niet waar 
ik de kracht vandaan haal, 
maar het lucht op om erover 
te spreken. Misschien kan het voor iemand iets betekenen.”

November 2014. Janssen Groesbeek is blad aan het harken in de tuin. „Ik zei tegen Piet: Zeg, zou je niet eens een bezem pakken?” Haar man pakt de bezem om zijn vrouw een handje te helpen. Opeens schiet het in zijn rug. Kermend ligt hij op bed.

Zijn vrouw belt de huisarts. Spit, luidt de diagnose. Warm houden, is de remedie. Het echtpaar schaft een elektrische deken aan om de pijn te bestrijden. Piet Janssen Groesbeek, veertig jaar lang zwaar reumapatiënt, is een vaste klant in een ziekenhuis in de buurt.

De situatie verbetert niet. „Tijdens het douchen zag ik ineens dat hij een grote bal in zijn zij had”, vertelt ze. De dokter vermoedt dat de darmen van haar man opspelen. De volgende dag is de pijn ondraaglijk. De arts besluit tot opname in het Radboudziekenhuis in Nijmegen.

Een week later is de diagnose duidelijk. „Piet zei tegen me: Raad eens wat ik heb? Q-koorts. Oh, gelukkig, dacht ik. Geen kanker. Hier is vast nog iets aan te doen.” Na drie weken mag hij naar huis. „Het ging echter slechter en slechter met ’m. Hij kreeg nachtmerries. Heel heftig.”

Binnen een week volgt een nieuwe ziekenhuisopname. Drie maanden lang gaat Janssen Groesbeek elke dag –„met lood in de schoenen”– naar het Radboud. In april komt de arts melden dat het een aflopende zaak is. Haar man raakt in coma. Zij besluit, afgewisseld door haar kinderen, te waken. „Ik ben even naar huis gegaan, omdat ik twee nachten niet had geslapen. Even later stond mijn zoon voor de deur: Het is al gebeurd.”

Piet Janssen Groesbeek overlijdt op 11 april 2015 aan chronische Q-koorts. Het echtpaar haalt zijn vijftigjarig huwelijksjubileum in juni van dat jaar net niet. „Een hele domper.” Het verlies schrijnt. „Het is heel moeilijk om alleen verder te moeten.”

Soms is ze boos. „Een andere keer denk ik weer: Wat heeft het voor zin? Ik krijg hem er toch niet mee terug.” Ze maakt het ziekenhuis, waar haar man veertig jaar als reumapatiënt heeft gelopen, verwijten. „Hadden ze maar eerder geprikt op Q-koorts, dan was hij er misschien nog geweest. Alles werd toegeschreven aan reuma.”

Nederland besteedt op dit moment voldoende aandacht aan de ziekte, vindt Janssen Groesbeek. „In het verleden niet.” Ze stuit in haar omgeving regelmatig op onbegrip. „Je kunt er niet met iedereen over spreken. Q-koorts…?! Wat is dat nou weer”, zeggen mensen soms. Als ik uitleg dat mijn man eraan overleden is, wordt de houding vaak wel anders.”