TOEN

Inmiddels werk ik zo’n veertien jaar in de zorg. Ik ben begonnen als gezins­verzorgende; een geweldig beroep. Je komt dan thuis bij een gezin dat het tijdelijk niet op eigen kracht redt. Bijvoorbeeld omdat de moeder gedurende een bepaalde tijd in het ziekenhuis moet worden opgenomen en daardoor niet kan koken of de was niet kan doen.

Na een paar jaar begonnen verzekeraars opeens allerlei opleidingsvoorwaarden aan gezinsverzorgenden te stellen. Ik ben toen geswitcht naar de huishoudelijke hulp, niveau HH2. Bij HH2 help je niet alleen met wassen, schoonmaken en opruimen; je neemt als het ware ook de regie over het huis­houden over van mensen die het overzicht zijn kwijtgeraakt.

Door de komst van allerlei nieuwe zorgwetten wijzen gemeenten sinds vorig jaar heel veel aan­vragen voor HH2-zorg af. Ze besluiten steeds vaker dat een paar uur enkelvoudige huishoudelijke hulp, HH1 genoemd, volstaat.

Mijn oude werkgever Vérian is door die ontwikkeling in grote financiële problemen geraakt. De inkomsten liepen terug, en de bedrijfskosten waren door de overhead en de kosten voor het management veel te hoog. Heel veel geld ging naar leaseauto’s en kantoren. Als werknemer voel je dan op je klompen aankomen: dat gaat verkeerd. We hebben er alles aan gedaan om de zorg aan onze cliënten te kunnen blijven leveren en onze baan te behouden. In februari hebben we uit protest zelfs gedurende enige tijd het stadhuis van Apeldoorn, een van de grootste opdrachtgevers van Vérian, bezet.

Helaas hebben we het tij daarmee niet kunnen keren. Om een faillissement te voorkomen, heeft Vérian zo’n tien verliesgevende contracten opgezegd, waaronder dat met Apeldoorn. Als gevolg daarvan dreigden ruim 300 werknemers –onder wie ik– op straat te worden gezet.

Gelukkig hebben verschillende partijen, waaronder vakbond FNV, zich geweldig voor ons ingezet.

NU

Onze plek in de thuiszorg leek te worden overgenomen door PGVZ in Kampen, Thuiszorg Gezellig in Zwolle en Gelder Thuiszorg in Twello. Buurtzorg Nederland was ook nog even in beeld. De organisatie bedong echter dat ze pas zou tekenen als Apeldoorn de kosten voor het omscholen van werknemers voor haar rekening zou nemen. Daar wilde de gemeente niet aan.

Collega’s die zoals ik overbodig waren geworden bij Vérian, zouden kunnen overstappen naar een van deze drie thuiszorgorganisaties. Echt aantrekkelijk was dat niet. Zeker niet in het begin. Zo kregen we bijvoorbeeld te horen dat we voorlopig alleen maar een jaarcontract konden tekenen. Een vast dienst­verband zat er niet in.

Later zijn er wel verbeteringen geregeld, maar de stand van zaken van enkele weken geleden heeft veel collega’s aan het denken gezet. Sommigen verzuchtten: Ik geloof dat ik beter in de bijstand kan gaan, dan houd ik per maand nog meer over. Anderen zeiden: Wacht, we beginnen gewoon voor onszelf.

Gaandeweg raakte ook ik steeds enthousiaster over die optie. Kiezen voor PGVZ, Thuiszorg Gezellig of Gelder Thuiszorg leek een veilige keus, maar ondanks alle verbeteringen die de FNV voor ons had weten te regelen, bleven er toch nog heel veel onzeker­heden over. Welke thuiszorg zouden we precies mogen gaan leveren? HH1 of HH2? Voor de loonschaal waar je in terechtkomt, maakt dat behoorlijk wat uit.

Toen puntje bij paaltje kwam, durfden behoorlijk wat oud-collega’s de stap naar een zelfstandig bestaan toch niet te zetten. Uiteindelijk bleven er twaalf over die elkaar hebben aangekeken en hebben gezegd: We hebben niets meer te verliezen, dus laten we ervoor gaan.

STRAKS

Gelukkig is het ons gelukt om met z’n twaalven verder te gaan als zelfstandige coöperatie. Vanaf 2 juni bieden we onze diensten aan onder de naam Help Gewoon – Thuiszorg Apeldoorn. Help Gewoon is de landelijke organisatie die lokale initiatieven ondersteunt om een coöperatie zoals de onze te starten.

Maandag hebben wethouder Blokhuis van de gemeente Apeldoorn en wij onze handtekening gezet onder een gezamenlijke raamwerkovereenkomst. Die ondertekening is voor ons een belangrijke mijlpaal. We kunnen verdergaan met het verzorgen van de ongeveer tachtig cliënten die we al hadden. Maar dan op onze manier. Organiseren, regelen en uitvoeren; dat doen we gezamenlijk. Met z’n twaalven vormen we een zelfsturend team.

Snel nog even de ramen doen bij de cliënt of een klein wandelingetje met hem gaan maken, was er bij Vérian niet meer bij. Dat viel buiten de zorg­overeenkomst en buiten de begroting. De leaseauto’s en de luxe bureaustoelen moesten immers ook worden betaald.

Het geld dat wij binnenkrijgen, kan gewoon naar de zorg. Met het contract dat we hebben, kunnen we de zorg organiseren zoals wij het willen. Mits we maar uit de kosten komen en aan de kwaliteitseisen voldoen. Van allerlei bureaucratische regeltjes gaan we als het goed is veel minder merken. Dat is een pak van mijn hart.

Een bestuurder van de FNV noemde onze coöpe­ratie deze week een mooi voorbeeld van hoe het ook kan. Ze vond het sneu dat het zover heeft moeten komen, maar zei ook dat we trots mogen zijn omdat we niet bij de pakken zijn gaan neerzitten, en een eigen oplossing hebben gecreëerd. Daar ben ik het mee eens.”