„Cultuur laat zien wie we zijn, smeedt banden en geeft vertrouwen, opent deuren en ondersteunt de dialoog, ook wanneer deze in moeilijk vaarwater belandt. Cultuur heeft een verbindende kracht. In een veilige, rechtvaardige en toekomstbestendige wereld heeft iedereen het recht om vrijelijk deel te nemen aan het culturele leven”, schrijven ze in de begeleidende brief die ze onlangs schreven voor het beleidskader internationaal cultuurbeleid 2017-2020.

Koenders en Bussemaker laten weten miljoenen te willen vrijmaken om cultuur in te zetten tegen „instabiliteit” in een ring van landen rond Europa. In Egypte, Mali, Rusland, de Palestijnse gebieden, Libanon, Marokko en Turkije zal gewerkt worden aan gezamenlijke culturele projecten.

„Voor veel mensen klinkt het vaag, cultuur tegen onveiligheid. Maar wij zijn er al zes jaar mee bezig. Kunstenaars zijn als geen ander in staat om over hun eigen muur heen te kijken. Zij zien vaak oplossingen die achter een bureau niet verzonnen worden”, zegt Bob Witman van What Design Can Do (WDCD). Dat is een jaarlijkse conferentie voor ontwerpers, designers, gamebouwers, kunstenaars en beleidsmakers uit de hele wereld. De bijeenkomst wordt op 30 juni en 1 juli in Amsterdam gehouden.

Sinds vorig jaar is er ook een editie in Brazilië. „De filosofie is dat een ontwerp meer moet zijn dan alleen mooi. Design is een benadering om een probleem op te lossen.”

Om die houding te stimuleren, hebben IKEA en de UNHCR dit jaar voor het eerst een wedstrijd uitgeschreven om oplossingen te bedenken voor het vluchtelingenprobleem. Hoofdontwerper Marcus Engman van IKEA: „De stroom vluchtelingen is sinds de Tweede Wereldoorlog nog nooit zo groot geweest. Dat is te veel voor regeringen en ngo’s alleen. We moeten allemaal helpen. Design betekent voor mij zaken ten goede veranderen.”

Het is volgens Witman niet de bedoeling dat iedereen een hutje of een tent gaat ontwerpen, het gaat juist om verrassende oplossingen, zoals een fotopersbureau voor asielzoekers.