De schok is groot. Na de euforie over de arrestatie van topterrorist Salah Abdeslam eind vorige week in Molenbeek, komen de aanslagen in Brussel nu extra hard aan. „Een enorme tegenslag”, reageert terreurdeskundige Peter Wijninga van het Haagse Centrum voor Strategische Studies (HCSS). „Tegelijk is duidelijk dat met de arrestatie de strijd tegen terreur niet ten einde is.”

Wijninga sluit niet uit dat er een relatie is tussen de arrestatie van de meest gezochte terrorist in Europa, hoofdrolspeler bij de aanslagen in Parijs van november vorig jaar, en de gecoördineerde terreuraanslagen in Brussel.

„De autoriteiten hebben met Abdeslam een belangrijke troef in handen.” De veiligheidsdeskundige wijst erop dat Salah Abdeslam over „veel informatie” beschikt, ook over nieuwe aanslagen. „Met de arrestatie van Abdeslam hebben zijn handlangers mogelijk hun plannen versneld uitgevoerd, omdat de kans op een preventieve politieactie groot is met de informatie die Abdeslam zou kunnen verstrekken. De al geplande aanslagen kunnen bijvoorbeeld twee weken zijn versneld.”

Zitten slapen

De zware aanslagen met veel doden in België betekent volgens de HCSS-deskundige geenszins dat de autoriteiten hebben zitten slapen. „Het is buitengewoon moeilijk om dit soort aanslagen op het spoor te komen.” Bovendien is België sinds ‘Parijs’ uiterst alert.

De aanslagen in België zijn geen aanleiding om het dreigings­niveau in Nederland aan te passen. Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid Dick Schoof zegt dat het niveau voorlopig onveranderd blijft. Neder­land heeft wel extra maatregelen genomen. Het dreigingsniveau bevindt zich op het een na hoogste niveau.

Italië heeft vanochtend het dreigingsniveau op luchthavens direct verhoogd. Het onveranderd blijven van het dreigings­niveau in Nederland is volgens de HCSS-deskundige niet onverantwoord. „De vraag is op welk niveau Italië zat.”

Wijninga wijst erop dat Neder­land er goed aan doet, na de aanslagen in Brussel, om alle maat­regelen in eigen land nog eens goed tegen het licht te houden. „Het zijn vooral Marokkaanse netwerken die zich tot ver over de grens uitstrekken.”

Abdeslam blijkt op veel plaatsen in België, Frankrijk en Nederland te zijn geweest. „Overal zitten blijkbaar sympathisanten van hem.”

De connecties van de top­terrorist met Nederland moeten de autoriteiten hier zorgen baren, vindt Wijninga. „Blijkbaar heeft Abdeslam hier ook vrienden.” Nederland moet daarom „zeer op zijn hoede zijn.” De relatie met Nederland levert volgens hem gevoelens van angst op.

Reizigers –en terroristen– kunnen op de luchthaven Zaventem, maar bijvoorbeeld ook op Schiphol, zonder problemen met een koffer vol explosieven de luchthavengebouwen binnen­lopen. Op andere internationale lucht­havens vindt bij de voordeur al een eerste controle plaats. Volgens Wijninga doet Schiphol er goed aan de huidige situatie tegen het licht te houden. Tegelijkertijd wijst hij erop dat er ook veel onzichtbare maatregelen tegen terreurdreiging worden genomen.