Cijfers voor de verdere ontwikkeling op dit gebied noemde hij niet. Zulke concrete verwachtingen mag hij naar eigen zeggen niet verstrekken van de Autoriteit Consument & Markt (ACM), die waakt over eerlijke concurrentie. Maar klanten weten in ieder geval de richting die het op gaat. Zou de rente voor particulieren ook op nul kunnen uitkomen? Zalm: „In theorie is alles mogelijk. We houden goed in de gaten wat elders in de markt gebeurt. We willen redelijk voorspelbaar zijn, dus we zetten altijd kleine stapjes.”

Kritiek

De hoogste baas van ABN AMRO uitte in dit kader kritiek op de Europese Centrale Bank (ECB). Die bepaalt het monetaire beleid in de eurozone en heeft de tarieven teruggeschroefd naar een extreem laag niveau. De commerciële banken worden vandaag de dag vanuit die instelling zelfs geconfronteerd met een negatief percentage. Als ze overtollige kasmiddelen voor korte periode tijd stallen in Frankfurt, krijgen ze geen vergoeding over dat deposito maar moeten zij er geld op toeleggen, momenteel 0,3 procent.

De kans lijkt groot dat de ECB volgende maand besluit deze rente verder te laten zakken, naar bijvoorbeeld min 0,4. President Mario Draghi heeft daar bij de vorige vergadering duidelijk op gezinspeeld. Hij beoogt lenen goedkoper en dus aantrekkelijker maken, met de bedoeling de economische groei te stimuleren.

Zalm uitte woensdag bedenkingen ten aanzien van deze aanpak. „Je kunt je afvragen wat de effectiviteit is van een nog lagere rente. Dat daardoor plotseling de investeringen zullen toenemen, waag ik te betwijfelen.”

Hij tekende hierbij aan dat het midden- en kleinbedrijf huiverig is om nieuwe leningen aan te gaan. „Wij willen graag krediet verschaffen, maar dan moet er wel vraag naar zijn.” De omvang van de vraag blijft volgens hem achter bij die van de aflossingen en ligt „significant” onder het peil van vóór de crisis.

De bestuursvoorzitter zei op zijn persconferentie dat de banken veel last hebben van de koers die de ECB vaart. „Wij moeten van de toezichthouder een flinke hoeveelheid liquiditeiten aanhouden, op een risicovrije manier. Als je daarop een negatief rendement behaalt, beïnvloedt dat uiteraard de resultaten.”

Olie

Een ander probleem waarmee de banken momenteel kampen betreft de situatie rond olie, gas en grondstoffen. De sterk gedaalde prijzen bezorgen de betrokken industrie een flinke schadepost. ABN AMRO, zo benadrukte financieel topman Kees van Dijkhuizen, neemt geen posities in, handelt dus niet voor eigen rekening, maar speelt wel een rol bij de financiering van vooral het transport in de sfeer van energie en grondstoffen.

Tegen de achtergrond van het ongunstige tij zijn voor deze sector de voorzieningen om de tegenvallers op te vangen als bedrijven niet meer aan hun verplichtingen kunnen voldoen, verhoogd: van 54 miljoen euro in 2014 naar 128 miljoen in 2015. Dit jaar zullen ze waarschijnlijk verder stijgen. „Maar het is te overzien”, verzekerde Van Dijkhuizen.