Berdien Stenberg geniet nog altijd van fluitklanken
„Soms krijg ik zo’n mooie toon uit mijn dwarsfluit dat ik die zou willen inlijsten.” Berdien Stenberg brak in de jaren tachtig door met ”Rondo Russo”, een hippe versie van een eeuwenoud werk. Er werden miljoenen platen van haar spel verkocht. Ze fungeerde als rolmodel voor talloze meisjes die ook dwarsfluit gingen spelen.
Stenberg (58) brengt haar passie voor muziek graag over op anderen. „En leerlingen kunnen mij ontroeren met een mooie fluitklank”, vertelt ze in haar woning in Almere. Ze werkt op verzoek mee aan concerten. Zo speelde ze in december tijdens het Kerst Mannen Koren Concert in muziekcentrum TivoliVredenburg met onder andere het Urker mannenkoor Hallelujah.
Op haar negende koos Stenberg voor de dwarsfluit. „De harp had mijn voorkeur, maar er was geen harpdocent op de muziekschool in Almelo. De dwarsfluit bleek een prima tweede keus.”
Als kind was de fluitiste al creatief bezig. „Op de basisschool schreef ik een toneelstuk en schilderde ik de decors. Ik componeerde en arrangeerde. Zo herschreef ik op mijn veertiende negrospirituals om ze met drie fluiten te kunnen uitvoeren. Mijn eerste concertjurken naaide ik zelf.”
In de optiek van Stenberg kan iedereen een instrument leren bespelen of topsporter worden. „Het zijn de omstandigheden waardoor iemand zijn talent al dan niet ontwikkelt. Zo hadden mijn ouders klassieke platen. Ze draaiden symfonieën van Brahms, het vioolconcert van Bruch en de musical ”My fair lady”. Ik mocht op muziekles en bofte met een enthousiaste leraar. In de gereformeerde kerk in Almelo kreeg ik de kans om samen met de organist na de preek werken van Bach en Händel te spelen.”
Uiteindelijk koos Stenberg voor een fluitstudie bij Frans Vester aan het Koninklijk Conservatorium in Den Haag. Ze genoot van die tijd. „Het was heerlijk om de hele dag met muziek bezig zijn. Vester had inspirerende ideeën. Ik noteerde ze in lesboeken en partituren. Daar heb ik nog profijt van, al heb ik inmiddels wel meer een eigen mening gevormd.”
Zo probeert Stenberg ook bij haar leerlingen een zelfstandig denken te ontwikkelen. „Vanaf de eerste les. Ook een achtjarige kan leren luisteren naar zichzelf en zijn eigen kleur aan muziek geven.”
Koos u al tijdens uw studie voor licht-klassiek?
„Een werk van iemand als de 20e-eeuwse componist Hindemith is pittig voor het publiek. Die muziek wordt toegankelijker als je er een verhaal bij vertelt en zo’n stuk omlijst met minder ingewikkelde composities. Tijdens mijn studie gaf ik concerten en speelde ik op straat, samen met altvioliste Inge Zwaal. We kregen in de gaten bij welke stukken het publiek bleef staan om te luisteren. Later traden we ook in Londen en Parijs op straat op.”
En toen was er ineens het grote succes van het singeltje met ”Rondo Russo”.
„Ik koos voor het solistenbestaan, want ik vond het niks in een orkest tientallen maten te moeten wachten voordat ik weer mocht fluiten. Om bekendheid te krijgen, wilde ik graag een plaat maken. Daarom heb ik zes platenmaatschappijen een brief geschreven. Tot mijn verbazing werd ik overal uitgenodigd. Uiteindelijk kwam ik bij het label Phonogram terecht en mocht ik twee platen maken.
De eerste lp met violiste Judy Schomper werd geen succes. Voor de tweede lp droeg ik Rondo Russo aan, de finale uit het fluitconcert van Mercadante. Arrangeur Harry van Hoof zette een computergestuurde beat onder het orkest, terwijl een synthesizer allerlei grappige geluiden toevoegde. De platenbaas wilde dat er eerst een singeltje met Ronde Russo uitkwam. Toen dat schijfje een kassakraker werd –ik stond op nummer 1 in de hitlijst, boven Michael Jackson– kon ik de tweede plaat maken en volgden er tientallen.”
Hoe reageerden collega’s?
„Ik kreeg veel kritiek. Elektronica en klassieke composities gingen in hun ogen niet samen. Ik zou klassieke muziek verkwanselen. Ik heb er niet wakker van gelegen.”
Er werden miljoenen platen verkocht. Overrompelde dat succes u?
„Ik heb er niet echt bij stilgestaan en er vooral van genoten. Ik gaf concerten in heel Europa en in Azië. Hard werken vormde gelukkig geen probleem.”
Toch verdween u van het podium.
„Dat had met mijn privésituatie te maken. Mijn man en ik scheidden in 1997 en besloten elk een aantal dagen per week voor onze zoon en dochter te zorgen. Als ik door zou gaan met het geven van 200 concerten per jaar, zou ik mijn kinderen bijna nooit meer zien. Daarom ben ik er in 2000 mee gestopt.”
U kreeg borstkanker en later werd u door de raad van Almere weggestuurd als wethouder. Wat doet dit met een mens?
„De ziekteperiode was heftig, mede door de bestralingen en de chemokuren. Ik vroeg mij af ik of de ziekte zou overleven. Tegelijkertijd ontdekte ik dat angst tot niets lijdt en slechts verlamt. Ik kan niet stilzitten. Gelukkig lukte het al mijn werkzaamheden voort te zetten.
Als wethouder namens het CDA en de ChristenUnie struikelde ik over het parkeerbeleid. De dag na mijn vertrek ben ik begonnen aan het schrijven van een autografische roman over mijn ziekte, dat de titel ”Hallo allemaal, m’n moeder die is kaal” kreeg. In die periode ontstonden ook liedjes en gedichten, die ik voor een eigen theatershow ging gebruiken.”
U maakte opnamen met kerstmuziek en kerstliederen. Wat betekent de boodschap van kerst voor u?
„Ik vind het een mooi verhaal, maar put er voor mijzelf geen kracht uit. In de tijd dat Jezus leefde, was er veel onrust in de regio waar Hij leefde. Ik kan mij voorstellen dat mensen toen hoop hebben geput uit Zijn woorden.”
Waarom bent u twee jaar geleden weer gaan lesgeven?
„Er was een vacature op de muziekschool in Emmeloord. Mensen leren musiceren is zó leuk. Met name het creatieve proces intrigeert mij. Ik besteed daarnaast veel aandacht aan de manier van blazen, want de fluit één millimeter verschuiven kan een wereld van verschil betekenen. Ik ben fanatiek en sleep mijn leerlingen mee naar concoursen en concerten.”
Wat is de achtergrond van uw fluitacademie in Laren?
„Ik wilde vrouwen voor wie ik als rolmodel had gefungeerd bewegen om hun fluit van zolder te halen. Dat is gelukt; de spijtoptanten hebben mij weten te vinden. Ik leid in Laren een fluitensemble. Verder heb ik er de nodige leerlingen.”
Wat zit er verder in het vat?
„Ik heb in december met organist Aart Bergwerff een kerstconcert gegeven in Waardenburg. Die samenwerking verliep zo goed, dat we er graag een vervolg aan geven. Misschien ga ik daarnaast iets doen in musea. Ik heb nog veel ideeën, teveel om uit te voeren.”
Berdien Stenberg
Berdien Stenberg (1957) heet in werkelijkheid Berdien Steunenberg. De in Almelo geboren fluitiste bewoog zich voornamelijk op het vlak van de licht-klassieke muziek. Ze werd vooral bekende door de single ”Rondo Russo” uit 1983, een populaire verklanking van de finale van het fluitconcert van Mercadante (1795-1870). Vervolgens maakte ze tientallen platen waarvan er miljoenen werden verkocht in binnen- en buitenland, onder andere ”Ode aan Amadeus” en ”The Brandenburgs” met Jaap van Zweden en ”Flute Fiesta” met James Last. Ze gaf honderden concerten in Europa, Japan en de Verenigde Staten.
In 1998 kwam Stenberg namens het CDA in de gemeenteraad van haar woonplaats Almere. Van 2010 tot 2012 was ze wethouder. Ze stapte op nadat de raad een motie van wantrouwen had aangenomen. Vervolgens schreef ze het boek ”Hallo allemaal, m’n moeder die is kaal”. Ze was een tijd verbonden aan een auteursrechtenorganisatie voor uitvoerende musici en acteurs.
Stenberg geeft tegenwoordig les aan de muziekschool in Emmeloord en de fluitacademie in Laren. Ze leidt het Groot Flevoland Fluit Orkest en een fluitensemble in Laren. Af en toe geeft ze concerten.