Goede voornemens genoeg bij het Zuyderland ziekenhuis in Sittard, aldus Lisette Carovigno, werkzaam bij de hartbewaking en de eerste harthulp. „Maar in de gezondheidszorg is zo veel te regelen dat niet alle plannen ook echt kunnen worden uitgevoerd. Net als in andere ziekenhuizen is de werkdruk bij ons enorm.” Volgens haar is het een geldkwestie. „We hebben te weinig hoger opgeleide krachten. Is er een collega ziek, dan wordt iemand uit de flexpool opgeroepen. Deze moet wegwijs worden gemaakt, kent niet alle protocollen en mag vaak ook niet alle handelingen doen. We moeten zo’n persoon echt aan de hand nemen. Dat betekent een taak erbij. De afgelopen jaren zijn we gewend geraakt om steeds wat harder te lopen, maar wanneer houdt dat op? Onze pauzes bestaan uit het tussendoor eten van een boterham en de menselijke zorg schiet er al langer bij in.”

Extra personeel

Het heeft allemaal te maken met de onzekerheid bij ziekenhuizen, verzucht vakbondsbestuurder Elise Merlijn van FNV. „De afspraken met zorgverzekeraars zijn ongewis. Ziekenhuizen weten niet of ze risico’s kunnen nemen. Eigenlijk moeten ze extra personeel in dienst nemen, omdat het aannemen van goed opgeleide mensen automatisch leidt tot een betere zorg.” Ondanks dat ze op de hoogte is van de knelpunten, schrok Merlijn toch van het rapport van de Inspectie SZW. „Neem nu de veiligheid bij het werken met naalden. Ik dacht echt dat we daar verder mee waren. Er zijn afspraken met ziekenhuizen over het werken met naalden, maar het naleven daarvan is blijkbaar een tweede. Dit raakt echt de veiligheid van personeel.”

Veilig systeem

Dat een verslag van de inspectie soms wonderen doet, bewijst de situatie in het Wilhelmina Ziekenhuis in Assen. „Sinds kort hebben wij een veilig systeem, doordat de inspectie na de zomer met aanbevelingen kwam”, zegt anesthesie-assistent en OR-voorzitter Herman Langen. De nieuwe naalden zijn wat duurder. Wellicht dat de invoering ervan daardoor zo lang op zich liet wachten. „Er zijn jarenlang prikincidenten geweest. Als er iets met een smerige naald gebeurde, moest de betreffende collega op allerlei enge ziekten worden getest.”

Ook op het gebied van werkdruk en agressie had de inspectie aanmerkingen, zegt Langen. Al had het in dat laatste geval meer te maken met de houding van verpleegkundigen. „Uit interviews bleek dat medewerkers van veel incidenten niet meldden.

Er was bijvoorbeeld een verpleegkundige die door een patiënt werd gebeten en gekrabd. Ze deed daar niets mee, omdat ze de patiënt niet toerekeningsvatbaar vond. We denken te vaak dat een patiënt niets aan agressief gedrag kan doen. Het ziekenhuis moet de medewerkers er bewust van maken dat agressie er niet bij hoort.”

Dat er genoeg werk aan de winkel is, bewijst het actieplan ”Veilig Werken in de Zorg”, waarin werkgevers en werknemers samenwerken. „In november is het project verlengd en besloot minister Schippers hiervoor in 2016 nog eens 3 miljoen euro uit te trekken”, zegt Marjolein Dekker van de Landelijke vereniging van Artsen in Dienstverband. „Het onderwerp leeft erg in ziekenhuizen.”