Binnenland

Mysticus in een lichtende vallei

Zijn naam is onlosmakelijk verbonden met de plaats waar hij in 1115 een klooster stichtte. Bernardus van Clairvaux (1090-1153), edele van geboorte, koos na de dood van zijn moeder op jonge leeftijd voor een leven van afzondering, bijbelstudie en meditatie. Samen met zo’n dertig familieleden en vrienden vond hij onderdak in het klooster Citeaux, een gemeenschap die de orde van Benedictus strikt wenste na te leven.

19 March 2004 08:54Gewijzigd op 14 November 2020 01:03
In een onherbergzame streek in de Champagne verrees rond 1115 de abdij Clairvaux, wat letterlijk ”lichtende vallei” betekent. Bernardus van Clairvaux was er tot zijn dood abt. Foto Lily Butterfly
In een onherbergzame streek in de Champagne verrees rond 1115 de abdij Clairvaux, wat letterlijk ”lichtende vallei” betekent. Bernardus van Clairvaux was er tot zijn dood abt. Foto Lily Butterfly

De hoogbegaafde, zij het wat schuchtere en met een zwakke gezondheid tobbende Bernardus viel op door zijn mystieke vroomheid en zijn kennis van de Heilige Schrift. In 1115 kreeg hij de opdracht een nieuw klooster te stichten. In een onherbergzame streek in de Champagne verrees de abdij Clairvaux, wat letterlijk ”lichtende vallei” betekent. Bernardus was er tot zijn dood abt.

De betekenis van Bernardus is aanzienlijk geweest. Mede dankzij zijn inspanningen ontstonden zo’n zeventig verwante kloosters. Andere kloosters, verspreid over heel Europa, sloten zich in de loop van de tijd aan bij de beweging van Clairvaux. Bovendien had Bernardus invloed op het kerkelijke leven en was hij betrokken bij de organisatie van de derde kruistocht.

Van zijn hand verschenen onder meer 86 preken over het Hooglied en een traktaat over de regel van Benedictus, met als hoofdthema de deemoed.

Zonder hem een voorreformator te willen noemen, wijst dr. A. de Reuver in zijn boek ”Verborgen omgang” op de verreikende spirituele doorwerking van Bernardus. „Niet alleen tijdgenoten ondergingen zijn invloed, maar bijvoorbeeld ook de Broeders des Gemenen Levens; bij Luther vindt men honderden Bernardcitaten; Calvijn maakte van zijn geschriften herhaaldelijk gebruik en ook in het puritanisme en het naderreformatorische piëtisme stond hij in hoog aanzien. Tot in onze tijd weet hij de geesten te boeien.”

Het feit dat de abt van Clairvaux Gods genade „allerzoetst” achtte omdat ze volstrekt „gratis” is, zal met deze waardering samenhangen.

Tijdens de Boekenweek besteedt de redactie elke dag aandacht aan een plaats in Frankrijk in combinatie met een boek.

RD.nl in uw mailbox?

Ontvang onze wekelijkse nieuwsbrief om op de hoogte te blijven.

Hebt u een taalfout gezien? Mail naar redactie@rd.nl

Home

Krant

Media

Puzzels

Meer