Kasteelbibliotheken die van generatie op generatie zijn overgedragen zijn er in Nederland bijna niet, zegt Jeanine Perryck van Geldersch Landschap & Kasteelen (GLK). „Het aantal kastelen en historische huizen waar het boekenbezit van de eigenaren of bewoners op de oorspronkelijke plaats bewaard is gebleven, is uiterst klein.

Naast het boekenbezit van de koninklijke familie zijn de bibliotheken van de kastelen Amerongen, Twickel en Keukenhof en van Slot Zuylen unieke uitzonderingen.” En de bibliotheek van Rosendael dus.

Granaatscherven

In sommige boeken zijn nog granaatscherven terug te vinden als stille getuigen van de schade die het kasteel bij de slag om Arnhem in 1944 opliep. Naar binnen stromend regenwater maakte er later de conditie van de bibliotheek er niet beter op. Om geld bijeen te brengen voor herstel van het kasteel, werden er kostbare banden uit de verzameling geveild.

Kasteel Rosendael is sinds 1978 in handen van GLK. Perryck: „Het huis was toen vrijwel leeg en verkeerde in zorgelijke toestand. De historische bibliotheek was wonder boven wonder nog aanwezig.”

Het huis werd gerestaureerd en vanaf 1989 opengesteld voor publiek. Sindsdien wordt de bibliotheek goed onderhouden, maar de middelen voor het herstel van de boeken ontbreken. „Conservering is dringend nodig om de historische banden van Rosendael duurzaam te behouden.”

Een kasteelbibliotheek is een afspiegeling van de wisselende belangstellingen van de kasteelbewoners, aldus Perryck. „Omdat de bibliotheek van generatie op generatie is overgegaan, is de verandering van de interesses af te lezen aan het boekenbezit. Van veel boeken is bekend wie ze las. De eigenaren liet hun handtekening erin achter.

Zo weten we dat Gerard van Arnhem in de 17e eeuw vooral juridische werken las. Ook historie en theologie hadden zijn belangstelling.”

In de bibliotheek bevinden zich de brieven van de Boheemse prinses Elisabeth van de Palts aan de Franse filosoof René Descartes. Vooraanstaande onderzoekers bestuderen die wereldwijd.

Derksen Veilingbedrijf in Arnhem houdt volgende week een benefietveiling ten bate van de restauratie van de bibliotheek. Onder de 2200 kavels die tijdens een reguliere veiling onder de hamer komen, zijn circa 100 objecten waarvan de verkopers de opbrengst geheel aan dat doel ten goede laten komen.

Verkadeplaatjesalbum

De meeste spullen werden aangeboden tijdens een taxatiedag in mei. „Er zit van alles tussen, van antiek tot modern: een schilderij van Corneille, servies, meubels, Verkadeplaatjesalbums, een piano”, aldus veilingmeester Albert Keddeman.

Keddeman verwacht dat de 100 kavels zo’n 4000 euro kunnen opleveren. „Toch een aardige bijdrage in de kosten van de restauratie.”

De conservering van de bibliotheek is begroot op 120.000 euro. Via de provincie Gelderland en het Prins Bernhard Cultuurfonds is daarvan al zo’n driekwart binnen. GLK komt nog ongeveer 35.000 euro tekort, aldus Perryck. Daarvoor wordt een beroep gedaan op fondsen en de eigen begunstigers.

www.derksen-veilingbedrijf.nl/veiling.html, zoek op ”kasteelen”. Zaterdag is er een kijkdag bij Derksen.