Laatste betrokkene bij plan voor bevrijding Westerbork overleden
ROTTERDAM. De laatste betrokkene bij een plan in 1944 om gevangenen te bevrijden uit kamp Westerbork, de Joodse verzetsstrijdster Lisette Cats-Bolle, is op 91-jarige leeftijd in Rotterdam overleden. Dat meldt het Ichthus College Veenendaal op de site hetkruisopdeberg.nl.
Lisette Bolle was de persoonlijk assistente van de hervormde predikant ds. B. J. Ader uit het Groningse Nieuw-Beerta. Over het verzetswerk van de predikant schreef zijn weduwe na de Tweede Wereldoorlog het boek ”Een Groninger pastorie in de storm”.
Lisette Bolle bracht in die tijd –met gevaar voor eigen leven– diverse Joodse landgenoten naar onderduikplaatsen.
Nadat de nazi’s Nederland bezetten, zocht Lisette Bolle een veilig heenkomen in de Joodsche Invalide, een Joodse zorginstelling. Toen de Duitsers deze mensen dreigden weg te voeren, werd Bolle gered door ds. Ader. Hij bezorgde haar een onderduikadres in Driebergen. In maart 1944 vroeg hij haar of ze wilde helpen bij zijn verzetsactiviteiten.
Onder de schuilnaam Henny bracht ze vervolgens diverse onderduikers weg, met name naar Limburg.
Samen met Ader werd haar aanhouding verzocht in het Politieblad. Toen ds. Ader op Goede Vrijdag 1944 moest onderduiken in Amsterdam, betrok zij dezelfde etage in de Blasiusstraat. Een relatie hadden zij overigens niet.
Het gespannen bestaan in Amsterdam duurde ongeveer drie maanden. In die tijd werkte ds. Ader aan een bevrijdingsplan voor Kamp Westerbork. Hoewel hij Lisette Bolle hierover niet uitgebreid inlichtte, was zij wel zijdelings betrokken bij de inspanningen om geen enkele trein meer uit Westerbork te laten vertrekken.
Toen ds. Ader op 22 juli 1944 werd gearresteerd in Haarlem, kon Bolle net op tijd wegkomen. Ze overleefde de oorlog dankzij meerdere schuiladressen. Na de fusillade van ds. Ader was ze betrokken bij zijn herbegrafenis in Driebergen.
Toen de oorlog voorbij was, kon ze haar droom om onderwijzeres te worden alsnog realiseren. Ze trouwde met Julius André Cats, met wie ze in Rotterdam ging wonen en een gezin stichtte.
Met Lisette Cats-Bolle is waarschijnlijk de laatste betrokkene bij het bevrijdingsplan voor
Westerbork overleden.
Geschiedenisdocent Constant van den Heuvel van het Ichthus College publiceerde eerder dit jaar zijn boek ”Het kruis op de berg” over de vrijwel onbekend gebleven plannen van het verzet om gevangenen uit Kamp Westerbork te bevrijden en de Duitse transporten naar de concentratiekampen te verhinderen. Naar aanleiding daarvan doet Herinneringscentrum Kamp Westerbork nader historisch onderzoek.