De grote waternavel behoort tot de exoten, een term die wordt gebruikt voor planten, bomen, insecten en diersoorten die niet van nature in ons land voorkomen. Ze hebben de neiging te woekeren en inheemse planten en dieren te verdringen. Door klimaatverandering weten bovendien steeds meer soorten uit warmer streken zich blijvend in ons land te vestigen.

Om die reden staat de grote waternavel op de zwarte lijst. Sinds 2001 mag deze soort niet meer in de vrije natuur worden uitgezet en mogen winkels en tuincentra hem niet meer verkopen. Dit handelsverbod geldt voor nog vijf soorten waterplanten: watercrassula, hydrilla (watertijm), waterteunisbloem, kleine waterteunisbloem en parelvederkruid.

Waterschappen zijn niet blij met de grote waternavel omdat hij snel groeit. In de zomer vormt hij een dik drijvend tapijt. Overwoekert hij het hele wateroppervlak, dan belemmert dat de aan- en afvoer van water.

Hij is bovendien moeilijk kwijt te raken. Drijft er een klein afgebroken stukje plant weg, dan kunnen zowel de grote waternavel als het ongelijkbladig vederkruid daaruit op een andere plaats een nieuwe groeihaard vormen.

De verwijdering van de ‘probleemplanten’ moet daarom zorgvuldig gebeuren en herhaalde controles zijn nodig, vaak jarenlang. In totaal levert het bovendien tonnen plantafval op dat moet worden afgevoerd. „Het verwijderen, transporteren en composteren van de planten kost veel tijd en geld”, zo laat het waterschap Groot Salland weten. De overheid besteedt jaarlijks honderdduizenden euro’s om waterlopen vrij te maken van invasieve waterplanten.

Exoten komen op verschillende manieren in ons land terecht. Ze liften bijvoorbeeld mee met zeeschepen, (vracht)auto’s, vliegtuigen en hun passagiers.

Soms worden ze ook doelbewust uitgezet. Iemand zet bijvoorbeeld na een opknapbeurt van zijn vijver het teveel aan waterplanten uit in buitenwater. Vaak zitten daar uitheemse planten bij.

Voor mensen met een vijver geldt: een overschot aan waterplanten hoort in de groencontainer. Het is niet de bedoeling dat ze een tweede leven krijgen in sloten, beken, rivieren, kanalen of stadsvijvers.

www.invexo.nl voor meer informatie over invasieve planten en dieren.