Minister Korthals van Justitie maakte duidelijk dat het tekort aan cellen om bolletjesslikkers op te sluiten zo nijpend is geworden dat invoering van de noodwet met terugwerkende kracht noodzakelijk is. Hij wil dat ook smokkelaars die sinds 25 januari op Schiphol opgepakt zijn, straks in de nieuwe groepscellen kunnen worden ondergebracht. Dat is de datum waarop Korthals de noodwet bij de Tweede Kamer heeft ingediend.

Vorige maand zijn 246 mensen aangehouden die cocaïne hadden geslikt, een nieuw record. Justitie heeft de grootste moeite om hen allemaal in hechtenis te nemen. „In januari zijn er bijna 250 opgepakt”, zo schilderde Korthals het probleem. „Dat zijn er over een heel jaar 3000, oftewel een kwart van de totale capaciteit van het gevangeniswezen.” Om de druk op de bestaande gevangenissen en huizen van bewaring te verlichten, moeten bolletjesslikkers zo snel mogelijk worden overgeplaatst naar de speciaal voor drugssmokkelaars ingerichte kazernes, vindt Korthals. Een daarvan komt te staan in Ossendrecht; naar een tweede locatie wordt nog gezocht.

Een meerderheid in de Tweede Kamer heeft er geen problemen mee als de noodwet, na goedkeuring door het parlement, met ingang van 25 januari van kracht wordt. In de wet staat dat cocaïnesmokkelaars groepsgewijs mogen worden vastgezet en slechts recht hebben op minimale voorzieningen. Ook worden verdachten en veroordeelden in dezelfde units geplaatst.

Een kamermeerderheid vindt de maatregelen verstrekkend, maar ziet de noodzaak ervan in. Sinds enkele maanden neemt het aantal bolletjesslikkers dat Schiphol aandoet enorm toe. Justitie zag zich genoodzaakt verdachten met een dagvaarding weg te sturen, maar de Kamer wil dat geen enkele bolletjesslikker de dans nog ontspringt.

Korthals streeft ernaar niet meer dan vier verdachten of veroordeelden in één cel in de noodopvanglocaties te plaatsen. In principe wil hij daar geen minderjarige bolletjesslikkers vastzetten, maar dat komt niet in de wet te staan. Als drugsbazen grote groepen jongeren in plaats van volwassenen gaan inzetten als koeriers, moet justitie ook hen kunnen opsluiten, vindt hij.

Onder druk van de Kamer heeft Korthals wel zijn voorstel om kinderen onder de zestien jaar maximaal zestien dagen in een politiecel te kunnen vasthouden, laten vallen. Zij moeten zo snel mogelijk naar een jeugdgevangenis worden gestuurd.

De wet is een jaar geldig en wordt daarna geëvalueerd. Wanneer blijkt dat groepsgewijze opsluiting niet op onoverkomelijke problemen stuit, kan dit wat Korthals betreft een aanzet zijn tot een nieuwe discussie over twee in een cel. Hij wijst erop dat gedetineerden in het buitenland daar niet zelden positief tegenover staan.