Hulphond helpt puber problemen overwinnen
HOENDERLOO. Wat geeft een jongere die een kort lontje heeft of die kampt met een laag zelfbeeld een zet in de goede richting? Werken met honden, weet Petra van Benten van Hulphond Nederland. „Een puber pikt eerder iets van een hond dan van mij.”
Van Benten was het afgelopen anderhalf jaar wekelijks twee dagen te vinden op het terrein van De Hoenderloo Groep in Hoenderloo, waar pubers met een complexe problematiek wonen, behandeld worden en naar school gaan. Ze gebruikte in haar therapie onder andere golden retrievers, labradors en poedels.
De proef met zo’n 150 jongeren verliep naar haar zeggen succesvol. „Ik zie minder conflicten op school en thuis. Kinderen leren anders te reageren op prikkels en raken minder snel in paniek.”
Dinsdag tekenden De Hoenderloo Groep en Hulphond Nederland een langdurige samenwerkingsovereenkomst voor de inzet van hulphonden in de Animal Assisted Therapy (AAT) ofwel het dierondersteund behandelaanbod. Daardoor blijft Hulphond Nederland actief in Hoenderloo.
Van Benten werkte als maatschappelijk werker twintig jaar in de jeugdhulpverlening. Sinds 2012 is ze therapeut bij Hulp-hond Nederland. Daarnaast heeft ze een eigen bedrijf, dat zich richt op advies, coaching en training voor mens en hond.
Ze is de geestelijk moeder van AAT. Dit programma wordt grootschalig in Hoenderloo en incidenteel binnen de jeugd- en de volwassenen-ggz toegepast. De honden zijn in Hoenderloo wekelijks twee dagen in touw en zien twee à drie pubers per dag.
Jongeren werken gemiddeld tien keer een uur met een hond. Van Benten: „Het zijn beschadigde pubers die kampen met een hechtingsstoornis of moeite hebben om hun impulsen te reguleren. Dit vaak in combinatie met ADHD of autisme. Sommigen zijn mishandeld of in handen van loverboys gevallen.”
Welke toegevoegde waarde heeft een hond?
„Een hond biedt veiligheid. Hij heeft geen verborgen agenda en geniet van een knuffel. Een hond is gericht op samenwerking en hij spiegelt. Hij laat merken welk effect het gedrag van een jongere op hem heeft. Ik vertaal zijn reactie voor de jongere en gebruik dit binnen de therapie. Wat jongeren leren, moeten ze vervolgens toepassen in het leven van alledag.
Pubers voelen zich minder snel voor schut staan als ze een opdracht met een hond moeten doen. En laten we eerlijk zijn, met een hond oefenen, is toch veel leuker dan met mij.”
Hoe leert een hond iemand beter communiceren?
„Een puber leert op een positieve en heldere manier contact met een hond leggen. Zo moet zijn lichaamstaal kloppen met zijn stemgebruik. Een jongere ontdekt dat commanderen veel minder effect heeft dan op een aardige manier een vraag stellen.”
Hoe vergroot een hond het zelfvertrouwen?
„Veel pubers zijn zo onzeker dat ze niet eens beginnen aan een opdracht. We laten hen daarom in het begin oefeningen doen waarvan we zeker weten dat ze lukken. In kleine stappen gaan we steeds verder. Uiteindelijk bedenken de jongeren zelf een trucje en maken ze een programma om dit een hond aan te leren. Ze vinden het geweldig als ze dit voor elkaar krijgen.”
Is het een ramp als een hond zijn dag niet heeft?
„Totaal niet. Het biedt een prachtig handvat om uit te leggen dat het niet altijd aan de jongere zelf ligt als iets niet lekker loopt. Dat snijdt hout voor pubers die alles direct op zichzelf betrekken.”
Hoe leert iemand het af zijn agressie op een ander af te reageren?
„We stellen weinig regels, maar maken wel vanaf het begin duidelijk dat niemand een hond pijn mag doen.
Wanneer onze jongeren gefrustreerd raken, geven ze op of worden ze boos. Als iemand wat zelfvertrouwen heeft opgebouwd, moet hij een hond een opdracht geven die het dier moeilijk vindt. Zo’n opdracht zal vrijwel zeker mislukken. Daarna analyseren we samen met de jongere de situatie, gaan we na waarom iets niet goed ging en zoeken we naar alternatieven. Op die manier leert iemand eerst na te denken, in plaats van impulsief te reageren.”
Veel jongeren hadden baat bij het programma. Bij wie had de therapie geen effect?
„Elke puber maakte stappen in de goede richting.”
Geen teleurstellingen dus?
„Nee, de inzet van honden binnen de therapie blijkt bij deze doelgroep goed te werken.”
Dat belooft wat.
„Ja, we willen het programma landelijk gaan uitrollen.”