Verwarring ligt op de loer. Mohammed B, de moordenaar van Theo van Gogh, heet nagenoeg hetzelfde. Maar de B. die in verband wordt gebracht met een terreurcel in Marokko, is een stuk jonger. Een ander groot verschil: nooit had deze B. een Nederlands paspoort. Hij was illegaal in Nederland – tot hij in oktober vorig jaar werd gearresteerd. Nederlands spreekt hij niet of nauwelijks.

Een erg opvallende verschijning is B. niet. Hij draagt geen djellaba en geen lange baard, maar westerse kleren en een bril. Bovendien rookt hij, drinkt hij alcohol en houdt hij zich niet aan de vijf verplichte dagelijkse gebeden voor moslims, weet zijn advocaat André Seebregts.

Bovendien is hij een ordinaire vrouwenversierder, zegt Seebregts. De advocaat wijst op chatberichten met vrouwen die steeds volgens hetzelfde stramien verliepen: „Hij ziet op de Facebookfoto dat de vrouw een nikab draagt, hij begint dan ook met wat vrome woorden. Even daarna maakt hij duidelijk dat hij een dappere moedjahedien is, en vervolgens probeert hij ze uit de kleren te praten en hij begint over seks.”

Kortom, hij is op het eerste gezicht niet de ideale kandidaat om de gelederen van Islamitische Staat te versterken.

Bomberjack

B., in een blauwe spijkerbroek en bomberjack, deed in januari voor de rechtbank in Rotterdam zijn verhaal via een tolk. „Ik ben gearresteerd omdat de islam mijn geloof is”, zei hij destijds met licht trillende stem. B. vergeleek zichzelf met de Marokkaanse familie Oufkir, die jarenlang vastzat omdat de vader van het gezin een poging tot een staatsgreep had gedaan.

Het openbaar ministerie denkt daar heel anders over. Dinsdagochtend moet B., net als in januari, voorkomen in een zitting waar over de verlenging van zijn hechtenis werd gesproken. Het OM liet zich in januari niet misleiden door het westerse uiterlijk en gedrag van B. „Ze mogen zich zelfs zondig gedragen om maar niet op te vallen”, wist het OM te melden over IS-sympathisanten.

Eed van trouw

Ook de rechter vond toen dat er voldoende aanleiding was om B. langer vast te houden. Bij hem thuis was een schrift over de jihad gevonden, en een door hem ondertekende eed waarin hij trouw zweert aan de leider van het kalifaat, Abu Bakr al-Baghdadi.

Verder stuitte de politie op gegevens waarin hij zichzelf een aanhanger van IS noemt en op instructies voor het maken van een bom. „Meng goed en gooi het tegen de dingen die snel voorbijkomen”, stond er in de instructie. „Bijvoorbeeld: een auto van de afvallige politie of een auto van het tirannieke leger. Als Allah het wil.”

In het gevonden schrift stond ook een brief aan het Nederlandse volk en de regering: „Deze brief is van de volgelingen van de Islamitische Staat aan de Nederlandse regering. Als zij deelneemt aan de duivelse coalitie tegen de staat (…), bij Allah dan zullen uw dagen zwart zijn.” Het is taal die voor de rechter zomaar zwaarder kan wegen dan een westers uiterlijk.