„Alle uitslagen worden nu op een hoop gegooid, waardoor je landelijke percentages hebt. Ik heb daar alle begrip voor, maar de echte uitslag voor de Eerste Kamer komt pas op 26 mei van de Kiesraad. En ook de vorige keer verschilde die wezenlijk”, aldus Van Schendelen.

De VVD lijkt nu de grootste te zijn geworden met 15,8 procent van de stemmen. Maar dat is op landelijk niveau, terwijl de Provinciale Staten uiteindelijk de leden van de Eerste Kamer kiezen. Niet elke provincie telt daarbij even zwaar, aangezien de bevolkingsaantallen verschillen. „Een opkomst van 10 procent in Zuid-Holland zou even zwaar kunnen wegen als een opkomst van 40 procent in Zeeland”, legt Van Schendelen uit. Het hangt er dus maar net van af hoe dat landelijke percentage van de stemmen verdeeld is over de verschillende provincies.

Bovendien kunnen partijen stembusakkoorden sluiten en lijstverbindingen aangaan, waardoor zij aanspraak maken op meer zetels in de Provinciale Staten en in de Eerste Kamer. Bij de vorige verkiezing bijvoorbeeld gingen de Onafhankelijke Statenfractie en 50PLUS een verbintenis aan, waardoor zij toch samen één zetel in de Eerste Kamer wisten te bemachtigen. Ook kan een Statenlid van de ene partij op een andere partij stemmen, om die aan een zetel te helpen. „De praktijk is dat er zetels bijkomen en zetels afgaan”, aldus Van Schendelen.

Hij is vooral benieuwd naar het effect van de stemmen op typisch provinciale partijen. Als die partijen in elke provincie een of meerdere vertegenwoordigers krijgen en die samen een blok vormen bij het stemmen voor de Eerste Kamer, kunnen zij „een sterke gelegenheidspartij vormen”, aldus Van Schendelen. „Het is een beweging in opkomst.”