Dat was de stand van zaken maandagochtend bij het begin van het kamerdebat over het vertrekbeleid van minister Verdonk (Vreemdelingenzaken en Integratie). Het voorstel van GroenLinks en de ChristenUnie om in ieder geval gezinnen met kinderen alsnog te laten blijven, krijgt alleen steun van een linkse minderheid. Het CDA vindt niet dat kinderen op zich reden zijn om hen te laten blijven. Vrijdag ondertekenden enkele CDA-prominenten wel zo’n appèl van GroenLinks en ChristenUnie.

Het voorstel van D66 om in de vertrekcentra alsnog een onafhankelijke commissie te laten kijken naar schrijnende situaties, lijkt evenmin voldoende steun te krijgen. CDA en VVD zijn tegen en de LPF weet het nog niet. De linkse oppositie steunt het voorstel wel.

Net als de fracties van CDA en VVD voelt minister Verdonk niets voor het idee van D66. Ze voert aan dat een projectgroep tijdens de begeleiding van de uitgewezen asielzoekers ook al zal letten op schrijnendheid. Zij krijgt die dossiers dan terug, waarna ze haar speciale bevoegdheid kan gebruiken.

Verder zullen gezinnen bij het uitzetten niet worden gescheiden, zo heeft ze de afgelopen dagen nog eens verzekerd. Toch zijn CDA, PvdA, SP, LPF en GroenLinks hier niet gerust op. Ze zeggen andere signalen te krijgen en willen opheldering.

VN-commissaris voor de vluchtelingen Lubbers is het in zoverre met Verdonk eens dat uitgeprocedeerde vluchtelingen ook daadwerkelijk terug moeten. „Als de rechter heeft gezegd dat iemand terug moet, dan vind ik niet dat je nu kunt zeggen: Blijf toch maar. In schrijnende gevallen of om humanitaire redenen hoeft het recht niet het laatste woord te zijn.”

Lubbers zei dat zaterdag tijdens een bijeenkomst in Amsterdam. Hij plaatste er wel een kanttekening bij. „Als de betrokkene meewerkt aan de terugkeer maar het land waar hij naartoe gaat niet, dan kun je die persoon daar niet voor straffen.”

De oud-premier benadrukte tijdens de bijeenkomst dat het aantal asielaanvragen in Europa de afgelopen jaren flink is gedaald. „Door te investeren in opvang in de regio, zorg je ervoor dat de asielaanvragen in Europa dalen. Het is een misverstand om te denken dat een streng beleid zorgt voor minder vluchtelingen. Als mensen geen keus hebben dan komen ze toch wel.”

Voor de vluchtelingen die wel asiel aanvragen in Nederland, pleitte Lubbers voor zorgvuldigheid. „De procedures zijn strenger geworden en dat moest ook. Vijf jaar wachten op antwoord is veel te lang, maar de versnelde procedure van 48 uur lijkt mij wat krap.”