„Tanks zijn fascinerend, maar het blijft oorlogstuig”
OVERLOON. „Tanks zijn prachtig. Maar het is ook oorlogstuig. Met de nadruk op ”tuig”. Ze blijven boeien, fascineren. Maar: oorlog hoort wel in een museum thuis.” Jan-Willem Stokkers van Oorlogsmuseum Overloon kon het zaterdag niet genoeg benadrukken.
Een uur lang vertelt hij tijdens de zogeheten ”tankmeeting” over de ontwikkeling van de tank in de loop van de geschiedenis. Twintig belangstellenden –vanwege de aard van de activiteit het absolute maximum– hangen aan zijn lippen. En tonen zich ware kenners: Tigers, Panters, Shermans én de namen van beroemde generaals en beruchte veldslagen worden moeiteloos opgelepeld.
Zes meetings per jaar worden er gehouden. „De bezoekers zijn bijna zonder uitzondering mannen. Het gezelschap varieert: vaders van een jaar of 50, 60 met hun volwassen zoons, oud-militairen die ooit zelf in een tank reden, vrienden die hun vrijgezellenfeestje houden, maar ook echte hobbyisten die alles van tanks weten. Onlangs hadden we een ventje van een jaar of 11, 12 op bezoek. Dat wist er zo veel van dat hij mij nog een paar anekdotes wist te vertellen. En laatst was hier een man van ver in de 80 die als jongen de bevrijding van Nijmegen had meegemaakt. Toen had hij in een tank gereden en dat wilde hij nog één keer meemaken. Ondanks zijn leeftijd kroop hij in de Leopard voor een ritje. Hij werd nat en vies, maar had de dag van zijn leven.”
Stokkers zelf werd als kind gegrepen door de verhalen over de oorlog en verdiepte zich in de tanks. „Meer nog in de verhalen van de mensen die er in zitten.” Volgens de medewerker van Overloon waren het de Engelsen die rond 1850 –ten tijde van de Krimoorlog– de voorloper van de tank het slagveld opstuurden. „Een soort stoomtrekker met wapens. Eigenlijk hoorde het niet bij de Engelse cultuur. „Niet beschaafd”, vond de Engelse premier. Die gaf er bij wijze van spreken de voorkeur aan dat soldaten zich voor een veldslag aan elkaar voorstelden.”
De conflicten namen toe en ook andere landen experimenteerden met tanks. „Dit is een Franse Renault uit 1917. Heel klein, eigenlijk gewoon lief. Maar vooruitstrevend: de koepel kon draaien.”
Tijdens de Eerste Wereldoorlog nam de invloed van de tank toe. „Cavalerieaanvallen met paarden eindigden in een spervuur van kogels; tanks werkten beter in de loopgravenoorlog. De Engelse Little Willie stelde niet zo veel voor, maar het psychologische effect was enorm. De Duitsers schrokken zich een ongeluk. In 1917 vond bij Chambrai de eerste tankslag uit de geschiedenis plaats. Vanaf dat moment zijn tanks niet meer van het slagveld verdwenen.”
Dan is het hoog tijd voor actie. De museumdeuren rollen open en een VN-pantservoertuig en een gigantische Leopardtank worden gestart. Vooral de tank maakt indruk: rook ontsnapt, de grond trilt en het gebulder van het gevaarte davert door de bossen van Overloon. Bezoekers stoten elkaar aan: „Da’s het echte werk.”
Het pantservoertuig rijdt met groepjes van vijf bezoekers door het park; de Leopard biedt onderdak aan twee personen. De tank trekt diepe voren in de zachte bosgrond. „Het is oppassen geblazen. Mensen willen op de gekste plaatsjes foto’s schieten, maar dat is niet zonder gevaar. Vandaar dat de tank over een afgesloten parcours rijdt”, vertelt Hans van der Linden, die met zijn mensen waakt over de veiligheid van de deelnemers. Bezoekers betalen bijna 100 euro voor deelname aan de tankmeeting. „Dat lijkt veel, maar we houden er geen cent aan over. We zijn een morgen lang met acht medewerkers in de weer, het brandstofverbruik van de tank hakt erin en later moeten we de voertuigen schoonmaken en het parcours gladschuiven. De belangstelling is enorm en het enthousiasme is groot. Daarom gaan we nog even door met deze meetings.”
Voor Ab Wigman (60) uit Pannerden is het ritje met de tank het hoogtepunt van de dag. „Twee jaar geleden ben ik al eens in het museum geweest. Dat vond ik geweldig en ik wilde nog een keer terug. Mijn vrouw zag de advertentie van deze bijeenkomst en gaf me dit cadeau. Vandaar dat we nu samen een dagje uit zijn. Het is in één woord fantastisch. Die tochtjes zijn de kers op de taart. Ik ben sowieso geïnteresseerd in de Tweede Wereldoorlog. Als kinderen konden we vroeger niet genoeg krijgen van de verhalen. Daarom gaan we vanmiddag ook nog een paar uur het museum in.”
Korting
Abonnees van deze krant krijgen vanaf 11 maart 25 procent korting op de reguliere entreeprijzen van Oorlogsmuseum Overloon. De actie duurt tot en met 31 augustus 2015.
Download de kortingscoupon via www.rd.nl/abonneevoordeel onder musea of bel de abonneeservice: telefoonnummer 055-5390498.