Dat vroeg Marianne van den Anker, voormalig wethouder voor Leefbaar Rotterdam, zich donderdagavond af tijdens een door de lokale CU/SGP-fractie georganiseerd integratiedebat in de Essalammoskee in Rotterdam, het grootste islamitische bedehuis in Nederland.

De samenleving is na de terreuraanslagen in Parijs in een „cruciale fase”, beland, zei Van den Anker, presentator op Radio 1. „Is de boodschap van de aanslag op Charlie Hebdo dat je sowieso de profeet niet mag afbeelden, dat je geen kwinkslag over hem mag maken, dat je geen kritiek op de islam mag hebben? Een cartoonist zei dat hij nu wel oppast, omdat hij kinderen heeft. Dat is zelfcensuur, dat vind ik heftig.”

Van den Anker riep moslims op aanvallen op „westerse verworvenheden net zo stevig te verafschuwen” als niet-moslims. Met die verworvenheden doelde ze onder meer op gelijke rechten voor vrouwen en homo’s. Tegen moslims: „We zitten in hetzelfde schuitje. Onze angst is uw angst. U wilt ook niet dat jongeren vertrekken naar Syrië. Als we niet hand in hand gaan, kan argwaan ontstaan. Daar ben ik bang voor.”

Ze zei „in gesprek” te willen met migranten over opvattingen die haar „niet zinnen.” „Een meisje mag niet alleen met haar vriendinnen op pad. Want dan is ze een schandvlek voor de familie. Het kan toch niet zo zijn dat hordes neven haar begeleiden? Dat vind ik erg. De opvatting dat een meisje als maagd het huwelijk in moet, vind ik heel lastig. Mijn visie is: Ga veel experimenteren, dan weet je waar je aan begint als je in het huwelijk treedt.”

Conservatief publicist Bart Jan Spruyt kreeg het aan de stok met enkele moslims. Spruyt zei zich zorgen te maken over een groep moslims „die op een glijdende schaal zit die via het salafisme (orthodoxe vorm van islam, JV) komt tot het plegen van geweld.”

Een verontwaardigde moslim: „U verwart salafisme met extremisme.” Spruyt: „Rapporten van de veiligheidsdienst AIVD onderschrijven mijn verhaal.” Een andere moslim: „Zionistische media verzwijgen de schoonheid van de islam.” Spruyt: „Helaas heeft een aantal moslims die schoonheid nog niet gevonden. Als jullie erin slagen om jullie (vreedzame, JV) interpretatie van de islam zó te propageren, dat die gewelddadige uitleg verdwijnt, hoeven mensen niet meer bang te zijn.”

Een autochtone Nederlander zei zich zorgen te maken over de integratie van migranten in Rotterdam. „Toen burgemeester Aboutaleb na de aanslagen in Parijs een toespraak hield, waren er onder zijn gehoor maar een paar procent buitenlanders. Op de Dam moest de NOS zoeken naar een buitenlander.” Verwijzend naar de plek van het debat: „Deze moskee is niet uit op integratie. Integratie is verboden in de islam. Islam betekent onderwerping.”

Imam Azzedine Karrat van de Essalammoskee verzette zich tegen dat betoog. „Deze dialoogavond toont aan dat de moskee openstaat voor alle bewoners. Iedereen wordt vrede toegewenst.”

Integratie is een „tweezijdig” proces, zei Rotterdammer prof. dr. Han Entzinger, emeritus hoogleraar migratie- en integratiestudies. „Burgemeester Aboutaleb gebruikt het beeld van de snelweg. Nieuwkomers moeten invoegen, maar de autochtonen, die al op de snelweg zijn, moeten een gaatje voor hen maken. Nieuwkomers moeten zich in 
veel sterkere mate aanpassen, hoezeer autochtonen daar wellicht anders over denken.” Entzinger vindt dat integratie van vreemdelingen in Nederland „over het algemeen best goed is geslaagd”, al wil hij „niet wegkijken van problemen.”

Setkin Sies, CU/SGP-voorman in Rotterdam, noemde de Essalammoskee „niet de meest logische plek” voor zijn partij om er een debat te organiseren. „We hadden ook een zaaltje in de kerk kunnen kiezen. Maar we willen juist anderen ontmoeten en bruggen slaan.” Setkin opende de debatavond met gebed.