Justitie niet ontvankelijk in proces oorlogsmisdadiger
De rechtbank in Assen heeft het Openbaar Ministerie (OM) dinsdag niet ontvankelijk verklaard in de strafzaak tegen oud-SS’er Dirk Hoogendam. De inmiddels 79-jarige man vocht daarmee met succes zijn doodvonnis aan dat hem in 1950 in Nederland werd opgelegd.
Hoogendam kreeg de doodstraf voor oorlogsmisdaden en landverraad. Deze werd later omgezet in levenslang. Door de verzetprocedure die de oorlogsmisdadiger vorig jaar begon, nam justitie de hele strafzaak opnieuw in behandeling. Dat betekent dat het eerdere vonnis is vervallen en dat Hoogendam nu dus geen nieuwe straf krijgt voor deze aanklachten.
De beschuldigingen waarvoor hij werd veroordeeld, zijn volgens de rechtbank sinds 1975 verjaard. Justitie kreeg twee weken geleden van de rechtbank in Assen geen toestemming om nieuwe aanklachten in het geding te brengen.
De voormalig SS’er ontsnapte in 1946 uit een gevangenenkamp. Hij nam vervolgens de wijk naar Duitsland. Daar werd hij Duits staatsburger. Vorig jaar ontdekten journalisten van de Telegraaf dat de oorlogsmisdadiger in de gemeente Ringgau in de Duitse deelstaat Hessen woont.
Hoewel Hoogendam met de verzetprocedure zijn vonnis uit 1950 met succes heeft aangevochten, betekent dat nog niet dat hij van justitie af is. Persofficier E. Läkamp gaf dinsdag aan dat het OM hem mogelijk gaat vervolgen voor nog zwaardere oorlogsmisdaden, die nog niet zijn verjaard. „We moeten denken aan de nabestaanden. We kunnen het er niet bij laten zitten.” Het OM heeft echter nog geen definitief besluit genomen, benadrukt ze.
In een nieuwe aanklacht kan het OM alsnog de verdenking uitwerken dat Hoogendam verantwoordelijk is voor de deportatie van Nederlanders in de Tweede Wereldoorlog. Die deportatie leidde volgens het OM onder meer tot de dood van vier mannen uit de omgeving van Hollandscheveld. Het zou gaan om Geert Stukje, de broers Bernard en Albert Hartemink en de toenmalige burgemeester van Gramsbergen, baron mr. Samuel Willem Alexander van Voerst van Lynden. Als de aanklagers denken voldoende aanwijzingen te hebben, kan justitie Hoogendam zelfs in voorarrest nemen.
Amateur-historicus A. Metselaar uit Hoogeveen zegt bewijzen te hebben dat Hoogendam zelfs verantwoordelijk is voor de dood van zeven mannen uit Zuid-Oost Drenthe. Metselaar overhandigde dinsdag twee verklaringen aan justitie van medeplichtingen die zeggen met Hoogendam verantwoordelijk te zijn voor de deportaties van Nederlanders.