Vreedzaam protest Groningers tegen gaswinning
GRONINGEN. Boos zijn ze. Woedend zelfs. „Kamp is een ramp”, schalt het over de Grote Markt. Honderden radeloze Groningers protesteerden woensdagavond in de Groningse binnenstad tegen het gasbesluit van minister Kamp.
Een van de demonstranten is de 62-jarige Trudy Aleven. Ze ziet haar droom letterlijk in duigen vallen. De verpleegkundige en haar echtgenoot zouden op hun 65e hun woning in het gehucht Leermens verkopen om daarna een wereldreis te maken. Maar de aardbevingen verstoren hun plannen. „Wie koopt er nou een huis waar het misschien niet eens veilig is?” vraagt ze zich af.
Aleven staat niet alleen. Ze is een van honderden demonstranten die boos maar vreedzaam met een fakkel van de Grote Markt in Groningen naar het provinciehuis lopen. Van heinde en verre zijn de actievoerders naar de stad gekomen omdat ze het niet eens zijn met het besluit van minister Kamp van Economische Zaken. Dinsdag maakte hij bekend dat er volgend jaar niet meer dan 39,4 miljard kuub gas uit de bodem mag worden gehaald.
De inzet van de demonstranten? Niet dat de gaskraan helemaal dichtgaat. Een plafond van 30 miljard kuub per jaar is al voldoende voor de Groningers. „Groningers zijn nuchter, reëel. Je hoort hier bijna niemand zeggen dat de gaskraan op slot moet”, zegt Marieke Creemer, die samen met haar echtgenoot, de directeur van Het Groninger Landschap, vanuit Meerstad naar Groningen is afgereisd. „Maar het wordt tijd dat we ons roeren. We worden keer op keer door Kamp met een kluitje in het riet gestuurd. Een vermindering van 3 miljard kuub is een schijntje. Niet onze veiligheid, maar het geld staat voorop.” Creemer en haar man zijn hier „niet om zielig te doen”, stelt ze. „Maar uit solidariteit én om aan de rest van het land te laten zien wat hier aan de hand is.”
Het stel woont zelf in een aardbevingsbestendig huis dat niet eens op het gasnet is aangesloten. Bijna elke aardbeving hebben ze gevoeld, maar schade hebben ze niet. „Wij niet. Maar als ik zie wat er met onze prachtige monumenten in de provincie gebeurt: eeuwenoude boerderijen, borgen, kerken, ze lopen allemaal schade op”, vult echtgenoot Marco Glastra aan. „Complete fresco’s vallen naar beneden. Monumenten kun je niet preventief versterken. Maar herstellen kan ook niet: het hele historische karakter is naar de filistijnen.”
Veel Groningers voelen zich machteloos en radeloos. Het blijkt uit de spandoeken, de verhalen en de opkomst voor de fakkeloptocht. „Minister Kamp neemt ons gewoon niet serieus”, zegt Pieta Ettema uit Loppersum. „Hij zegt keihard dat de waardedaling van onze huizen niet door de bevingen komt. Maar dat is wel zo! We zijn gegijzeld in ons eigen huis en we kunnen niet weg. Misschien willen we dat wel niet eens. De minister moet ervoor zorgen dat de schade nu eens wordt verholpen en dat we hier veilig kunnen wonen. Hij doet er te weinig aan.”
Anderen scanderen „Gas terug nu!”, terwijl ze met brandende fakkels in een lange stoet dwars door het stadscentrum richting het provinciehuis lopen. De NAM krijgt het deze avond zwaar te verduren.
De woning van actievoerster Gre Postema in Zeerijp wordt al maanden gestut. Het scheelde niet veel of het huis was ingestort, zegt ze. De palen die de boel bijeen moeten houden, staan zelfs ín de woning. „Maar de NAM geeft niet thuis. Tien jaar geleden hebben we brand gehad en volgens de NAM is die brand de schuld van alle ellende.” Ze wijst symbolisch op de fakkel in haar hand. „Vuur en de NAM gaan niet goed samen.”
Gedeputeerde Moorlag, die de menigte toesprak, zegt de boosheid van de Groningers te begrijpen. „Ze zijn machteloos en zo voel ik me ook. Minister Kamp moet met een nieuwe aanpak komen die vertrouwen wekt. Als hij dat niet doet, verdwijnt in Groningen het draagvlak voor de gaswinning.”
De Groninger Bodem Beweging, initiatiefnemer van de actie, sprak van een geslaagd protest. „De opkomst was groot en we zijn blij dat de optocht rustig is verlopen”, aldus secretaris Dick Kleijer. „Dit is een duidelijk signaal naar de minister. Het kan zo niet langer.”