Hof vreest extreem lang hoger beroep zaak-Lucia
Liefst 22 zittingsdagen reserveerde het gerechtshof in Den Haag voor het hoger beroep in de zaak van de van seriemoord op ziekenhuispatiënten verdachte verpleegkundige Lucia de B. Of dat aantal volstaat, is na de eerste procesdag volstrekt onduidelijk, bleek woensdagmiddag.
„We zijn nu al enorm uitgelopen”, zei een enigszins geagiteerde president E. von Brucken Fock van het gerechtshof. Hij constateerde dat de drie verhoren van ziekenhuisdirecteuren veel meer tijd kosten dan gepland, vooral door de lange vragenlijsten van de advocaten van de 42-jarige Lucia.
De rechter stak zijn irritatie over de werkwijze van de raadslieden niet onder stoelen of banken. Hij karakteriseerde die als volgt: „weinig efficiënt, en het verstoort denk ik ook het procesverloop”. Verder maakte hij korte metten met enkele vragen van de advocaten die door hem als „suggestief” werden omschreven.
Von Brucken Fock kwam met zijn opmerkingen tijdens het verhoor van R. Treffers, lid van de raad van bestuur van het Leyenburgziekenhuis. Treffers werd aan een uitvoerig vragenvuur onderworpen.
Eerder op de dag kreeg directeur P. Smits van het Juliana Kinderziekenhuis/Rode Kruisziekenhuis (JKZ/RKZ) al een lange reeks vragen voor zijn kiezen. De advocaten van Lucia wilden dat hij een lange reeks cijfers zou reproduceren over de periode waarin Lucia werkzaam was voor deze ziekenhuizen. Het ging onder meer om gegevens over de personeelsterkte van de ziekenhuizen, gespecificeerd met beroepsomschrijving, de dienstroosters en het aantal gemelde incidenten met patiënten op de diverse afdelingen.
De advocaten proberen zoveel mogelijk gegevens te achterhalen die hebben gediend als basis voor statistisch onderzoek in de zaak. Voor de rechtbank, die de verpleegkundige in maart 2003 veroordeelde tot een levenslange gevangenisstraf wegens vier moorden en drie moordpogingen, verklaarde statisticus R. de Mulder dat de kans 1 op 342 miljoen is dat de verdachte toevallig betrokken is geraakt bij de haar ten laste gelegde incidenten. De raadslieden van Lucia de B. willen twee nieuwe deskundigen op het gebied van statistieken laten opdraven als getuigen.
De rechtbank veroordeelde de verpleegkundige op basis van onder meer dienstroosters, getuigenverklaringen en rapporten van statistici. Rechtbankvoorzitter A. Kalk benadrukte destijds dat de statistieken alleen zijn gebruikt als ondersteuning van ander bewijs.
Het gerechtshof vond de vragen en verzoeken van de verdediging in dit stadium van het hoger beroep te voorbarig. Donderdagmiddag, als De Mulder en H. Elfers van het Nederlands Studiecentrum Criminaliteit en Rechtshandhaving zijn gehoord, krijgen de advocaten de gelegenheid om hun verzoeken om extra cijfermateriaal alsnog te doen. Dan kunnen ze ook schriftelijk de noodzaak van het verhoren van twee extra deskundigen toelichten.
De organisatie van het proces is een ware tour de force voor het gerechtshof. In ongeveer twee maanden tijd staan 22 zittingsdagen gepland, waarvan zes reservedagen. Een van die laatste dagen is nu al ingevuld. Smits en Treffers moeten op dinsdag 10 februari opnieuw naar het paleis van justitie komen. Op die dag wil het gerechtshof hun verhoren afronden.
Het feit dat Lucia dagelijks heen en weer reist tussen de vrouwengevangenis in Breda en het gerechtshof in Den Haag veroorzaakt ook extra tijdsdruk. Het hof heeft bepaald dat de zittingen uiterlijk tot ongeveer 17.30 uur duren. Daarmee wordt voorkomen dat de verdachte extreem lange dagen moet maken.