Vrijwel alle gemeenten in het noorden, oosten en zuiden van het land staan carbidschieten ook dit jaar weer gewoon toe vanaf 10.00 uur ’s morgens.

Carbidschieten is een eeuwenoude traditie, die mogelijk al afstamt van de Germanen. Het Nederlands Centrum voor Volkscultuur en Immaterieel Erfgoed heeft het ritueel in juni van dit jaar op de nationale erfgoedlijst geplaatst.

Carbid is een calciumacetylide, een verbinding van koolstof en calcium. Carbidschieters stoppen een brokje van het materiaal in een bus, sluiten de opening af en maken het carbid via een gaatje een beetje nat. Daardoor ontstaat een gas. Het gas wordt aangestoken en daardoor ontstaat een grote knal, waardoor de deksel van de bus schiet. De kunst van het carbidschieten is precies de juiste hoeveelheid carbid en water mengen en precies op het goede moment het gas aansteken. Doel is een zo hard mogelijke knal, waarbij de afsluiting van de bus zo ver mogelijk wegschiet.

Toen dit jaar veel rumoer ontstond over de gevaren van het afsteken van vuurwerk tijdens de jaarwisseling, is in veel gemeenten geprobeerd om ook het carbidschieten aan te pakken. Maar geen enkele gemeente wilde overgaan tot een verbod op de traditie. „Te betuttelend”, vond de raadsmeerderheid van Berkelland in de Achterhoek. „Een stap te ver”, zo floten partijen in Veenendaal burgemeester en wethouders terug.

Wel is op tal van plaatsen in de algemene plaatselijke verordening opgenomen dat het knallen alleen nog op oudjaarsdag mag, alleen op bepaalde plekken in het buitengebied en dat carbidschieters vooraf een vergunning moeten aanvragen. Ook heeft een aantal gemeenten paal en perk gesteld aan het formaat van de carbidbussen. Dat zijn meestal melkbussen van 50 of 60 liter inhoud, maar soms zijn wel betonmolens en giertanks ingezet om grotere knallen te veroorzaken.

„Carbidschieten hoort traditioneel op de middag van de laatste dag van het jaar”, zegt woordvoerder Rick Land van de gemeente Winterswijk. „Wij houden daarom vast aan de huidige tijd van 10 uur ’s morgens tot 2 uur ’s nachts. Gemeenten hebben daarin ook hun eigen vrijheid.”