Hoger risico op agressieve prostaatkanker bij overgewicht
AMSTERDAM. Mannen die te zwaar zijn, hebben een grotere kans op gevorderde prostaatkanker. Het gaat daarbij onder meer om agressieve vormen van de ziekte die dodelijk kunnen zijn.
Dat blijkt uit een nieuw rapport dat het Wereld Kanker Onderzoek Fonds (WCRF) eerder deze week publiceerde op basis van analyses van wereldwijd onderzoek naar prostaatkanker. In totaal zijn er 104 studies meegenomen in de analyses met gegevens van in totaal bijna 10 miljoen mannen, van wie 191.000 mannen met prostaatkanker. De grootschalige literatuurstudie wees voor het eerst op een sterk verband tussen overgewicht en prostaatkanker.
De onderzoekers schatten dat ongeveer 10 procent van de gevallen van gevorderde prostaatkanker voorkomen kan worden door een gezond gewicht te behouden. Het WCRF voegt daarom gevorderde prostaatkanker toe aan de groeiende lijst van kankersoorten waarvan bekend is dat ze een verband hebben met overgewicht.
Het belang van het tegengaan van overgewicht ter preventie van kanker wordt steeds duidelijker. De meest recente cijfers zijn echter zorgwekkend: 52,9 procent van de Nederlandse mannen van 20 jaar of ouder heeft overgewicht. Van de mannen tussen de 65 en 75 is 66,3 procent te zwaar.
Uit het nieuwe rapport blijkt ook dat er sterk bewijs is voor een verband tussen lichaamslengte op volwassen leeftijd en prostaatkanker. Hoe langer een man is, hoe hoger zijn risico op prostaatkanker. Lichaamslengte op zichzelf is waarschijnlijk geen directe oorzaak van de ziekte. Lichaamslengte weerspiegelt echter bepaalde groeipatronen vroeg in het leven. Daarbij spelen ons voedingspatroon, leefstijl, leefomgeving, genen en hormonen een rol.
Uit eerder onderzoek werd geconcludeerd dat bepaalde keuzes in voeding een verband hebben met het krijgen van prostaatkanker. Zo was onder meer bekend dat zuivelproducten, waaronder melk, het risico op prostaatkanker zouden verhogen en dat de stof lycopeen (uit onder andere tomaten) dat risico zou verlagen.
WRCF-woordvoerder Germund Daal: „Het verband tussen zuivelproducten en prostaatkanker is er waarschijnlijk nog steeds. Maar niet zo duidelijk dat we een aanbeveling kunnen doen. Dat doet het WCRF alleen als er sprake is van onomstotelijk bewijs. De bewijzen die we hebben, zijn niet sterk genoeg om er uitspraken over te doen. Maar mannen moeten hieruit niet de conclusie trekken dat er geen verband is tussen zuivelproducten en prostaatkanker.”
Zo wijzen 15 van 21 studies op een verband tussen het aantal porties zuivel per dag en het risico op prostaatkanker. De kans op prostaatkanker stijgt met 7 procent per 400 gram zuivelproducten per dag; 14 van 22 studies lieten geen verband zien tussen een consumptie van 200 gram melk (een flink glas) per dag en prostaatkanker. Toch waagt het WCRF zich niet aan adviezen als het gaat om het aantal porties zuivel per dag.
Daal legt uit waarom: „Het gaat om complexe verbanden. Zuivelproducten bevatten bovendien veel calcium. En dat is geassocieerd met een lager risico op darmkanker. Vandaar dat we voorzichtig zijn met aanbevelingen. Variatie en matigheid lijken, ook als het om zuivelproducten gaat, wel verstandig.”