Waarom ontpolderen?

Het besluit om de Hedwigepolder „terug te geven aan de natuur” komt voort uit een ander hoofdpijndossier: het uitdiepen van de Westerschelde. Nederland gaat in 1995 eindelijk akkoord met het uitbaggeren van de zeearm. Dat is van groot belang voor de haven van Antwerpen, die zonder verdieping slecht bereikbaar is voor grote containerschepen.

Echter, het baggerwerk veroorzaakt natuurschade en die moet worden gecompenseerd. Toenmalig minister van Landbouw Veerman (CDA) brengt de Zeeuwen in 2005 de moeilijke boodschap: 600 hectare landbouwgrond moet natuurgebied worden.

Hoe is de besluitvorming verlopen?

In één woord: zwabberend. Het voornemen om vruchtbare landbouwgrond prijs te geven aan het water valt slecht in Zeeland, de provincie van ”luctor et emergo” (ik worstel en kom boven). Den Haag toont begrip en het kabinet-Balkenende besluit in het voorjaar van 2009 de polder toch maar niet onder water te zetten.

Datzelfde najaar komt het kabinet echter tot de conclusie dat er geen goede alternatieven zijn. Toch maar ontpolderen dus. De zoektocht naar alternatieven gaat echter toch weer verder onder de kabinetten-Rutte.

Dan bemoeit de Europese Commissie zich ermee: Nederland moet bewijzen dat het genoeg doet om de natuur te herstellen, anders dreigt een boete. Ook Vlaanderen is het beu en dreigt met een schadeclaim van 800 miljoen euro als Nederland de afspraken niet nakomt.

Uiteindelijk spreken VVD en PvdA in 2012 af dat een deel van de polder onder water wordt gezet: 295 hectare in het Nederlandse deel.

Wat zeggen de tegenstanders?

”Ontpolderen nee”, staat op de protestborden van de actiegroep Red onze Polders. Die stelt dat met het doorsteken van de dijken niet alleen vruchtbare grond, maar ook een uniek cultuur­landschap verloren gaat. In de nieuwe natuur die zal ontstaan, gelooft de groep niet: „Na de ontpoldering zal er een droevig, miserabel stukje rotzooi ontstaan.”

Ook Gery de Cloedt, de Vlaamse eigenaar van de polder, denkt er zo over. „De Hedwigepolder is nu al zo’n mooi gebied”, zei hij vorig jaar in een interview. „Met een heel grote biodiversiteit. Waarom dan ontpolderen?”

De Cloedt, de protestgroep en een groep pachters stapten naar de hoogste bestuursrechter, maar die heeft hun bezwaren nu naar de prullenbak verwezen.

Wat gaat er nu met de polder gebeuren?

Volgens plan begint de ontpoldering in 2016. Bij vloed stroomt het zoute zeewater de polder in, bij eb vloeit het weer terug. Daardoor zullen schorren en slikken ontstaan en die trekken zeldzame plant- en diersoorten aan. Dat is althans de zienswijze van staatssecretaris Dijksma (Economische Zaken).

De Raad van State vindt dat een plausibel verhaal en vindt dat er genoeg onderzoeken zijn gedaan naar mogelijke alternatieven. Daarmee is de juridische strijd beslecht.

Eigenaar De Cloedt legt zich daar nog altijd niet bij neer. Hij gaat zich verzetten tegen de onteigening van zijn grond en overweegt een gang naar het Europees Hof voor de Rechten van de Mens (EHRM), de allerlaatste juridische strohalm.