De inspectiedienst van het departement stelde een onderzoek in naar de brand op 22 augustus vorig jaar. Bij de bluswerkzaamheden kwam veel verontreinigd bluswater in het Twentekanaal terecht. Daardoor is het kanaal sterk verontreinigd en nog steeds afgesloten voor scheepvaartverkeer.

Volgens VROM is er door gemeente en provincie onvoldoende toezicht geweest op de naleving van de veiligheidseisen en milieuvoorschriften. Daardoor kon het gebeuren dat de aangescherpte veiligheidseisen uit 1992 pas eind december 2002 aan Vredestein zijn opgelegd. Het bedrijf had vervolgens tot januari 2004 de tijd om alsnog aan de nieuwe eisen te voldoen.

Het is onduidelijk of het rapport van invloed is op de aansprakelijkheid voor de aangerichte schade. Rijkswaterstaat, verantwoordelijk voor het beheer van het Twentekanaal, heeft altijd gezegd de schoonmaakkosten niet te betalen. „Wij zijn wel nauw betrokken bij de schoonmaak van het kanaal, maar de kosten komen voor rekening van Vredestein”, zegt een woordvoerster van Rijkswaterstaat.

Vredestein heeft zelf ook het initiatief genomen voor de eerste fase van de sanering. Het is onduidelijk of het bedrijf alle kosten wil betalen. Bij Vredestein was donderdag niemand voor commentaar bereikbaar.

De gemeente Enschede zegt in een reactie op het VROM-rapport dat „meerdere partijen gezamenlijk verantwoordelijk zijn.” Over een mogelijke financiële aansprakelijkheid wil Enschede zich niet uitlaten.

Greenpeace is „zeer verbolgen” over de gang van zaken. Dit had niet gehoeven, aldus een woordvoerder. Er is onnodige schade aan het milieu toegebracht. Na de vuurwerkramp in Enschede zou de overheid daadwerkelijk maatregelen afkondigen en de uitvoering daarvan in de gaten houden om dit soort rampen te voorkomen. Dat blijkt niet het geval te zijn. De overheid heeft volgens Greenpeace hier steken laten vallen.

De milieuorganisatie is van mening dat Vredestein moet opdraaien voor de schade die al is berokkend en die zich nog zal voordoen. Dit soort giftige stoffen moeten vervangen worden door schonere alternatieven. Als dat niet kan, moeten de regels nauwkeurig worden nageleefd. Als een bedrijf dat niet kan, dan moet het volgens Greenpeace geen vergunning krijgen.