„Migranten hebben de Nederlandse samenleving de afgelopen dertig jaar veranderd, of we dat nu leuk vinden of niet. Het is een gemiste kans dat de commissie niet heeft aangegeven wat migranten voor de samenleving hebben betekend en hoe we de komende jaren met elkaar moeten omgaan", vindt Akel.

Maar hij is positief over het rapport. Akel: „Het doet me goed om te horen dat veel allochtonen goed integreren. Deze positieve aandacht hebben we nodig, want een verder doorgaande negatieve spiraal komt niemand ten goede."

De commissie uitte in haar rapport niet alleen kritiek op de eigen rijksoverheid, maar haalde ook de overheden aan in Marokko en Turkije, als landen van herkomst. Vooral de Marokkaanse overheid heeft tot de jaren negentig ’schadelijke invloed’ gehad op de integratie van Marokkanen in Nederland, concludeert de commissie.

Ook op het terrein van godsdienstbeleving oefenen Turkse en Marokkaanse overheden directe invloed uit via moskee–organisaties. En concludeert de commissie, het is onduidelijk of de wetgeving die we in Nederland hebben, wordt erkend door het land van herkomst, in geval van bijvoorbeeld uitgesproken echtscheidingen.

Akel is blij dat vanuit de herkomstlanden een meer volwassen benadering is gekomen. Die heeft volgens hem ook te maken met de democratisering die daar aan de gang is. „Er is sprake van minder bemoeizucht en de mensen die naar Nederland komen, worden niet meer als een politiek verlengstuk gezien."

Ook op de organisaties van en voor minderheden had de commissie–Blok kritiek, onder andere op de ondoorzichtelijkheid van subsidiecriteria en de representativiteit van de verschillende clubs.

Akel noemt die kritiek onterecht. De overheid kijkt volgens hem heel goed wie er in de lijn van het overheidsbeleid meegaat en op basis daarvan wordt subsidie toegekend. Bij het NCB werd de geldkraan in 1995 dichtgedraaid. Volgens Akel wordt vaak vergeten hoe belangrijk dit soort organisaties zijn voor verdergaande integratie.