De inwoners van Winterswijk kregen dinsdag een oproep van hun burgemeester, Van Beem. Hij probeert zo veel mogelijk inwoners ertoe te bewegen dat ze volgende week vanuit de Achterhoekse gemeente naar Den Haag afreizen. In de Tweede Kamer vindt dan een hoorzitting plaats over het slechte mobiele bereik in veel grensregio’s.

Sinds eind vorig jaar in het Winterswijkse buitengebied een man zwaargewond raakte en een getuige het alarmnummer niet kon bellen, is de bereikbaarheid een veelbesproken onderwerp in de regio. Het verleidde minister Kamp (Economische Zaken) tot de uitspraak dat inwoners van grensgebieden er goed aan doen een vaste telefoon aan te houden.

Providers zijn niet wettelijk verplicht om het volledige land te dekken. In afgelegen en dunbevolkte gebieden is het niet lucratief om zendmasten neer te zetten en daarmee iedere Nederlander op het mobiele netwerk aan te sluiten. Telecomdeskundige Hendrik Rood van advies­bureau Stratix vindt dat de oplossing bij de overheid ligt. „Het gaat natuurlijk allemaal om geld. De kosten-batenanalyse wordt echter maar voor de helft gemaakt. De kosten voor extra zendmasten zijn vrij eenvoudig uit te rekenen. Maar er wordt niet serieus nagedacht over wat een volledige dekking ons oplevert.”

Rood haalt de storing van juni 2012 aan, toen 164 mensen tevergeefs het alarmnummer probeerden te bereiken. Twee mensen overleden. „De vraag is natuurlijk of ze anders te redden waren geweest. Maar als dit aantal gemiste gesprekken tot twee doden leidt, is er met een goed bereik dus veel te winnen. Als iemand in een buitengebied in een sloot rijdt en door een trage hulpverlening blijvend verlamd raakt, kost dat de overheid veel geld. Een productieve burger van wie veel belasting wordt geïnd, wordt dan opeens een zware kostenpost. Wanneer die persoon nog jong is, scheelt dat al gauw een paar miljoen. Als je tientallen van dit soort gevallen kunt voorkomen, is de financiering van heel wat zendmasten te rechtvaardigen.”

Van providers mag je die investering niet verwachten, zegt Rood. „Zij kunnen de maatschappelijke baten nergens incasseren. Er is geen brandverzekering die KPN of Vodafone een bedrag uitkeert omdat een brand in het buitengebied dankzij een snelle verbinding met 1-1-2 snel onder controle is. De overheid houdt het meeste over aan een goede dekking.”

Toch is de financiering niet altijd het enige probleem, blijkt uit de situatie in Winterswijk. Volgens een gemeentewoordvoerder wilde een provider onlangs juist een nieuwe zendmast laten plaatsen, zodat een deel van de gemeente voortaan beter bereik zou hebben. Probleem opgelost, zou je denken. „Maar de vergunningaanvraag werd afgewezen. Er kwamen bezwaren vanuit de buurt tegen de komst van de mast.”