Kritiek op plan kooi voor winkeldieven
Binnen de winkeliersvereniging van het Utrechtse winkelcentrum Hoog Catharijne is woensdag grote onrust ontstaan, nadat voorzitter H. de Groot verkondigde dat de winkeliers veelplegers in manshoge kooien met spijlen willen opsluiten. Het geschrokken bestuur distantieert zich van de uitspraken en beraadt zich op stappen tegen De Groot.
Volgens de voorzitter rest de Utrechtse winkeliers geen andere oplossing. „Wie niet horen wil, moet voelen”, zei De Groot. Hij stelt dat de winkeliers continu worden geprovoceerd en benadeeld door dezelfde mensen. „We hebben geen mogelijkheden binnen de wet om deze cirkel te doorbreken.”
De winkeliers mogen dieven weliswaar opsluiten in een ruimte tot de politie ze komt halen, maar veel winkels hebben volgens De Groot geen kast of iets dergelijks om ze vast te houden. Bovendien is er volgens hem vaak onvoldoende personeel om op de dief te letten.
Een kooi met spijlen ziet hij als praktische en goedkope oplossing. De dief kan weinig schade aanrichten en kan vanuit alle hoeken in de gaten worden gehouden. „Het is niet de bedoeling om iemand te kijk te zetten, we zetten die kooi ook niet in de etalage, maar het zal zeker afschrikkend en preventief werken.” De eerste kooien moeten er volgens de voorzitter al in het eerste kwartaal van dit jaar komen. Hij verwacht geen problemen, aangezien het is toegestaan om overtreders tot de komst van de politie in een ruimte op te sluiten.
Als het echter aan de winkeliersvereniging ligt, komen de kooien er nooit. Dat bleek nadat het idee van De Groot wereldkundig was gemaakt. Volgens een verbolgen woordvoerder van het bestuur hadden de winkeliers nooit het plan winkeldieven in kooien op te sluiten. De uitspraken van de voorzitter betitelde hij als „extreem.” Het bestuur zegt bovendien dat het nooit met De Groot over het onderwerp heeft gesproken. „De Groot had op persoonlijke titel moeten spreken. We verwachten dat het problemen oplevert om hem nog langer als voorzitter te handhaven”, stelde hij. De bestuursleden kwamen woensdagavond bijeen en zouden donderdagochtend beslissen of ze de voorzitter de laan uitsturen. „We kijken nu in de statuten wat we kunnen doen. Dit maken we als bestuur natuurlijk ook niet vaak mee.”
Volgens het OM is het verboden om verdachten op te sluiten in een kooi. Expliciete regels zijn er niet, maar volgens een woordvoerster dienen verdachten fatsoenlijk te worden behandeld. Het vasthouden van een (vermeende) dief mag wel in een kantoortje of in een speciale ophoudruimte. Onder „barre” omstandigheden is er sprake van wederrechterlijke vrijheidsberoving, en dat kan volgens justitie averechts uitpakken.
Een meubelzaak in Oldenzaal plaatste vorig jaar januari al een kooi in de zaak om winkeldieven op te sluiten. Daar bleek dit middel afschrikwekkend te werken. Volgens een woordvoerder van Woonpromenade Van Gils is de cel nog niet gebruikt en is er sinds de plaatsing nog geen enkele winkeldief gesignaleerd.
De politie in Utrecht liet woensdag als reactie op het plan van De Groot weten dat ze ernaar streeft winkeldieven sneller op te halen. Een woordvoerder zei dat de politie „niet echt voorstander” is van het gebruik van kooien, omdat daarbij sprake is van het publiekelijk aan de schandpaal nagelen van mensen. Het idee is volgens de zegsman niet te vergelijken met het plan van de Utrechtse korpschef Vogelzang om gegevens van veelplegers onder meer op internet te publiceren.
Dat laatste voorstel vond woensdag ook gehoor bij korpschef Bik van de politie Zuid-Holland-Zuid. Bik wil nog dit jaar onderzoeken wat de grenzen van de privacywetgeving zijn en wat de mogelijkheden zijn binnen die wet.