Volgens het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) had een hbo-student in het studiejaar 2002-2003 gemiddeld 50 maanden nodig om een bachelor te halen. Volgens de Vereniging Hogescholen was dat in 2006-2007 50,8 maanden en in het studiejaar 2012-2013 53,2 maanden.

„De redenen voor de stijging zijn nooit onderzocht”, legt een woordvoerder van de Vereniging Hogescholen uit. Volgens hem zorgen de povere economische omstandigheden ervoor dat studenten niet afhaken, omdat zij denken geen bachelor nodig te hebben om een baan te krijgen. Ze studeren dus langer door. Ook steeg het aantal eerstejaarsstudenten dat van studie wisselde en dus langer de tijd nodig had tot de bachelor was gehaald.

Ruud Nauts, de voorzitter van studentenkoepel ISO, vermoedt dat ook de strengere eisen in het hbo een rol spelen. „De eisen aan wat een hbo’er moet kunnen zijn scherper, dus doen studenten langer over hun studie”, legt hij uit.

In het studiejaar 2011-2012 namen de studenten nog langer de tijd, namelijk 53,8 maanden. Dat daalde iets, doordat er gevreesd werd voor de uiteindelijk niet ingevoerde langstudeerboete. Mogelijk zet de daling door dankzij de zogenoemde studiekeuzecheck. Studenten moeten zich dit jaar voor aanstaande donderdag inschrijven bij een studie. Zijn ze later dan 1 mei met hun aanmelding, dan mag een hogeschool ze wettelijk weigeren. In de aanloop naar het begin van het collegejaar krijgt de aspirant-student advies over de studiekeuze op basis van gesprekken, proefstudie en meeloopdagen. Dat moet het aantal ‘wisselaars’ in het eerste jaar omlaag brengen.

In het wetenschappelijk onderwijs geldt overigens dat hbo’ers die doorstromen naar de universiteit in 2002-2003 nog 31 maanden nodig hadden voor een bachelor en tegenwoordig 40, blijkt uit CBS-cijfers. Een uitzondering vormen de vwo’ers die een universitaire studie gaan doen. Zij hadden 10 jaar geleden nog 57 maanden nodig voor hun bachelor, tegenwoordig slechts 49. Verder doen op elk niveau mannen langer over hun studie dan vrouwen.