Verontwaardiging klinkt door in de stem van Jan Franx, voorzitter van de stichting Hulp voor Hulpverleners. Hij reageert op het nieuws deze week dat bijna een derde van de agenten zegt in privétijd met (verbaal) geweld te worden geconfronteerd. Dat blijkt uit een door de politievakbond ACP uitgevoerde peiling onder 1000 agenten. Als een agent in zijn privésituatie wordt lastiggevallen, hakt dat erin.

De ACP geeft een voorbeeld. Een politieman kreeg last van een man die wegens huiselijk geweld was aangehouden. Die gooide een steen naar de woning van de agent. Ook stalkte de man de agent telefonisch. „Ik heb een hoop te verliezen”, stelt de agent. „Mijn vrouw en kinderen, mijn familie. Deze verdachte heeft dat niet en je weet dan ook dat hij tot veel in staat is. Ik kreeg geen rust, sliep slecht en was prikkelbaar. Thuis bagatelliseerde ik de situatie om maar geen onrust te zaaien.”

Jan Franx kent de voorbeelden van agenten die in privétijd worden lastiggevallen. „Het is toch niet normaal dat een wijkagent die met zijn vrouw in een winkelstraat loopt, wordt uitgescholden door iemand die hij eerder heeft aangehouden? Dat is toch diep triest? En wat te denken van een agent in een grote stad die zijn auto een eind van het politiebureau parkeert en voordat hij naar huis rijdt, goed kijkt of hij gevolgd wordt. Dat is niet goed voor lijf en leden.”

De stichting heeft zo’n 140 dossiers van agenten die kampen met trauma’s, legt Franx uit. „In zo’n vijftig tot zeventig van die zaken gaat het om extreem geweld. Je kunt denken aan vier mannen die inbeuken op een agent. Een ander voorbeeld is dat een politieman een kopstoot krijgt. Denk ook aan bijten of prikken met naalden door verslaafden, waarbij een agent bang is aids te krijgen.”

Uit het onderzoek van het ACP blijkt dat 87 procent van de agenten te maken heeft gehad met geweld tijdens het werk. „Dat cijfer verbaast me niet”, reageert Franx. „Vrijwel iedere agent krijgt in zekere zin met geweld te maken. Maar het is klinkklare onzin om te stellen dat geweld er nu eenmaal bij hoort.”

Het ontbreekt in Nederland te vaak aan respect voor agenten, signaleert Franx. „Vroeger was er respect voor de notaris, de dokter en de politieman. Dat is niet meer zo. De politie in Nederland kan een voorbeeld nemen aan het optreden van de politie in bijvoorbeeld Spanje. Als je in Spanje een agent een vreselijke ziekte toewenst, krijg je te maken met de lange lat.”

Franx is blij dat de politie een weerbaarheidsprogramma heeft ingevoerd, om agenten te wapenen tegen geweld. „Dat is een goede stap geweest van de politie.”

Cruciaal is dat de leiding in de politieorganisatie het opneemt voor agenten die te maken hebben gehad met geweld, benadrukt Franx. Verder is het zaak dat justitie zaken waarin er sprake 
is van geweld tegen een agent met voorrang behandelt. Ook moet de schade op de dader 
worden verhaald.”

Geweld tegen de politie is „niet te stoppen”, signaleert Roland Wichser. De Zoetermeerder rubriceert op zijn website geweldtegenpolitie.nl dagelijks voorvallen van geweld tegen de politie. Hij wordt daar niet vrolijk van. „Sinds april vorig jaar is bijvoorbeeld 143 keer op agenten ingereden. Zeventien agenten werden daarbij meegesleurd door het voertuig van de verdachte. Dan praat je over een aanslag op iemands leven. Er is geen rem op het geweld.”

Met zijn site wil Wichser, voorheen beveiliger, bewerkstelligen dat het geweld tegen de politie wordt teruggedrongen. „De media moeten meer aandacht besteden aan geweld tegen de politie. Als de politie een dronken Pool twee keer een schop geeft, buitelen de media over elkaar heen daarover te berichten. Als bij een alcoholcontrole op een agent wordt ingereden, verschijnt daar nauwelijks iets over in de media.”

Roep om hogere straf bedreiging gezin

HILVERSUM (ANP). Mensen die politiemedewerkers via hun gezin bedreigen of aanvallen, moeten sneller worden bestraft en moeten ook een hogere straf krijgen. Daarvoor pleitte korpschef Gerard Bouman van de nationale politie dinsdag in het tv-programma EenVandaag.

De baas van de nationale politie wil dat justitie geweld tegen families van agenten net zo behandelt als rechtstreeks geweld tegen de hulpverleners op straat.

Op geweld tegen een agent staat nu al een dubbele strafeis. Maar die moet gaan ook gelden als het geweld of de bedreiging via het gezin gaat, vindt de politiechef.

Een bedreiger of geweldpleger wil de politieman raken, ofwel rechtstreeks, ofwel via het gezin. „Dat is in essentie hetzelfde”, stelt Bouman.

Politievakbond ACP pleitte dinsdag voor onmiddellijke maatregelen. Uit eigen onderzoek blijkt dat 87 procent van 1000 ondervraagde agenten te maken heeft gehad met geweld tijdens het werk. Bijna 29 procent zegt in privétijd met „werkgerelateerd” geweld te zijn geconfronteerd. De ACP wil overleg met minister Opstelten (Veiligheid en Justitie).

Geweld tegen agenten buiten werktijd is „onacceptabel”, aldus Opstelten van Veiligheid en Justitie dinsdag in de Tweede Kamer tijdens het vragenuurtje in een reactie op het onderzoek van politievakbond ACP.

De minister van VVD-huize noemt het resultaat van de peiling „schokkend.” Hij gaat het onderzoek bestuderen en zal overleggen met de vakbond. „Dit gaan we naar beneden krijgen en hier gaan we een eind aan maken.”

Opstelten roept politiemensen ertoe op altijd aangifte te doen als ze te maken krijgen met geweld buiten het werk.