Wereldraad 2013: de veelkleurigheid van de wereldkerk
BUSAN. Na een spectaculaire opening van de assemblee van de Wereldraad van Kerken in het Zuid-Koreaanse Busan woensdag is het tijd voor de gewone agenda. Er is een overvol programma met plenaire zittingen, thematische bijeenkomsten en oecumenische hoorzittingen.
In de loop der jaren is de assemblee een goed geoliede organisatie geworden, tot in de details gestructureerd. Elke vergaderdag wordt begonnen met gebed en Bijbelstudie.
„De assemblee is een biddende assemblee”, benadrukt algemeen secretaris dr. Olaf Fykse Tveit in een handboek over de vergadering. Elke conferentiedag eindigt met een avondgebed.
De veelkleurigheid van kerken en culturen typeert de aanwezigen. De meest uiteenlopende kerkelijke gewaden en hoofddeksels laten iets zien van de diversiteit van de wereldkerk. Die diversiteit wordt in de stukken van de Wereldraad vaak geroemd. De oecumene streeft weliswaar naar eenheid, maar niet naar eenvormigheid.
Uit Nederland is er een delegatie van 35 personen. Als stemgerechtigde leden vanuit de kerken in Nederland zijn afgevaardigd bisschop dr. J. Vercammen (OudKatholieke Kerk van Nederland), ds. I. Speckmann (Algemene Doopsgezinde Sociëteit), prof. dr. Chr. Berkvens-Stevelinck (Remonstrantse Broederschap) en ds. K. van den Broeke en ds. K. van der Kamp (Protestantse Kerk in Nederland). Andere Nederlandse aanwezigen zijn onder anderen dr. B. Plaisier en dr. D. Visser namens de World Communion of Reformed Churches (WCRC), in 2010 ontstaan als fusie van de Reformed Oecumenical Council (REC) en de World Alliance of Reformed Churches (WARC). Dr. Leo Koffeman is aanwezig namens de PKN en Faith and Order, de theologische denktank van de Wereldraad. Ook zijn er vertegenwoordigers van ICCO, de Nederlandse Zendingsraad en IKV/Pax Christi.
De plenaire zitting stond donderdag in het teken van het thema van de conferentie: ”God van leven, leid ons naar gerechtigheid en vrede”. Een thema dat mede gekozen is in verband met de situatie van de verdeelde Korea’s. Zaterdag gaan zo’n 800 deelnemers van de assemblee met de trein naar de Zuid-Koreaanse hoofdstad Seoul in het kader van een „oecumenische pelgrimage van vrede.” Met de plaatselijke kerken wordt zaterdag en zondag gebeden voor de hereniging van beide Korea’s. Overigens is de spanning met de buurlanden de laatste weken duidelijk afgenomen.
Incidentele protesten tegen de vermeende theologische breedheid van de Wereldraad op het gebied van verzoening en dialoog met andere religies zijn sinds donderdag geluwd. Het ging er de afgelopen dagen soms fel aan toe. Woensdagmiddag kreeg een Nederlandse NCRV-verslaggeefster bij het betreden van de conferentiehal allerlei verwensingen naar haar hoofd.
Volgens de orthodoxe metropoliet dr. Vasilios van Constantia uit Cyprus gaat het om conservatieve Zuid-Koreaanse christenen die een lesje in bescheidenheid nodig hebben, zei hij woensdag desgevraagd.
„Zij zijn nog maar nieuwkomers in het christendom, een jonge vrucht van de zending. Het past hun niet om anderen te veroordelen alsof ze geen ware christenen zijn. In Cyprus zijn we in dialoog met de islam. Maken we ons daarmee schuldig aan de vermenging van religies?”
De Wereldraad handhaaft volgens dr. Vasilios de punten van de Drie-eenheid en Jezus Christus als Zoon van God en Verlosser. „Indrukwekkend was het dat tijdens het openingsgebed staande de belijdenis van Nicea-Constantinopel werd opgezegd. De orthodoxe kerken maken zich sterk om deze klassieke formuleringen vast te houden.”
Intussen blijken juist de orthodoxe kerken het de Wereldraad niet altijd gemakkelijk te maken. Zo hebben ze in het oecumenisch project ”Moreel beraad” (over ethische consequenties van het Evangelie) een kanttekening geplaatst dat waarschuwt tegen „relativisme.”
Voorzitter Vercammen betreurt dat. „Op die manier verdwijnt de onbevangenheid die nodig is om de actuele discussies te bespreken. Je mag deze zaken niet aan de wetenschap overlaten.”
