„Een liefhebber is minimaal 8 uur kwijt om alle werken te bekijken”, zei conservator Bart Rutten donderdag. De tentoonstelling is in Nederland het culturele sluitstuk van het - inmiddels besmette - Ruslandjaar.

Het Stedelijk hield voor het laatst een Malevich-tentoonstelling in 1989. Het museum heeft buiten Rusland de grootste verzameling werken van de kunstenaar in bezit. Voor deze nieuwe expositie hebben veel buitenlandse musea werken uitgeleend, die dat normaliter niet zo snel zouden doen. Rutten: „Je komt er niet vanaf met één briefje en één telefoontje als je een Malevich wilt lenen.”

De werken kwamen toch naar Amsterdam, omdat het museum de kunstenaar altijd een warm hart heeft toegedragen. In 1923 was het Stedelijk het eerste museum buiten Rusland waar Malevich te zien was. Nu komen enkele schilderijen zelfs van musea in steden in het Russische achterland, zoals Samara en Jekaterinenburg. „Veel werken worden voor het eerst in het Westen getoond”, verklaarde Rutten.

In het Stedelijk kunnen bezoekers de carrière volgen van Malevich, die in het middelpunt staat van de expositie. „In het begin was hij geen exceptionele kunstenaar, maar gewoon een meeloper”, lichtte Rutten toe. „Geleidelijk aan ontwikkelde hij zich tot een eigenzinnige, radicale vernieuwer, die ook tegenstand te verduren kreeg.” In zijn abstracte werken gooide hij de zichtbare realiteit volledig overboord.

Koningin Máxima zal de tentoonstelling vrijdag openen. De werken zijn tot februari te zien en reizen daarna door naar de Bundeskunsthalle in Bonn en het prestigieuze Tate Modern in Londen.