Cultuur & boeken

Rascha Pepers laatste roman ”Handel in veren” valt tegen

In de zomer van 2012 meldde Rascha Peper (1949) aan een grootse roman bezig te zijn, die zou bestaan uit twee delen. Voordat ze die kon voltooien, overleed ze aan een ongeneeslijke ziekte.

Marianne Witvliet

23 August 2013 10:38Gewijzigd op 15 November 2020 05:26
Foto ANP
Foto ANP

Haar redacteur, Patricia de Groot, schrijft in een nawoord: „Voor het eerst zei ze dat ze nu eindelijk begreep hoe je moest vertellen: niet te veel uitleggen, maar de lezer juist zelf verbanden laten leggen. Na al haar boeken had ze het dan eindelijk door.” Peper heeft de presentatie niet mogen meemaken. Enkele weken na dat gesprek openbaarde zich een ziekte, waaraan ze afgelopen voorjaar overleed.

”Handel in veren” is volgens De Groot „een zelfstandig onderdeel geworden van het grotere verhaal dat zij voor ogen had.” Pepers elfde roman heeft drie verschillende verhaallijnen. Een ervan speelt zich af in 1956 op Nieuw-Guinea. Bioloog Henk Bronkhorst gaat daar met fanatische passie op zoek naar het uitgestorven gewaande Bruijns boshoen, een zeldzame vogel die hij ten koste van alles wil vinden. Twee andere lijnen spelen afwisselend in Bilthoven en New York.

In het Bilthoven van 2012 is het oude huis van Bronkhorsts weduwe het decor. „De glas-in-loodramen boven de voordeur wierpen vlekjes in de hal die zij als kind altijd op armen en benen wilde vangen.” Pepers wisselt zoals gewoonlijk haar prachtige zinnen en metaforen soms af met grove vloeken of clichématige opmerkingen als: „hij was afgestompt door een strengchristelijke opvoeding.” In gesprekken tussen weduwe Minke en kleindochter Wendy krijgt de kleindochter antwoord op de vraag of haar vader, eveneens bioloog, de zoon van Henk Bronkhorst is.

Het is meteen duidelijk dat de in New York wonende Rick in de derde verhaallijn, dezelfde persoon moet zijn als degene die destijds als Rijk achter zijn promotor Henk Bronkhorst aanliep op Nieuw-Guinea op zoek naar Aepypodius bruijnii, het Bruijns boshoen. Op zijn oude dag blikt hij terug op zijn leven. Een op Minke lijkende nieuwe buurvrouw voert hem in gedachten ook terug naar zijn enige grote liefde: de vrouw van zijn baas. Het is vreemd dat hij aan het eind van het verhaal nog altijd niet weet dat hij een zoon heeft.

De goed gedocumenteerde en met een cynische ondertoon vertelde verhalen blijven na het lezen vooral achter als losse ingrediënten die nog vervlochten hadden moeten worden voor een ver­rassend eindresultaat. Het is duidelijk dat de personages in nauw verband met elkaar staan, maar omdat ze in tijd en plaats ver van elkaar verwijderd zijn, blijf je ze los van elkaar lezen.

Hoewel bijzonder hoogleraar literaire kritiek Elsbeth Etty in NRC Handelsblad van 19 maart Peper omschrijft als een „begenadigd schrijver” en haar boeken „een genot” noemt, is ”Handel in veren” toch geen verhaal dat je in de greep houdt, op de hoofdstukken na die zich op Nieuw-Guinea afspelen. Hier zit de lezer Bronkhorst op de hielen. De zoektocht naar de bizarre vogel is verreweg het best uitgewerkt en heeft het mooiste plot.

Misschien dat het Peper ontbrak aan tijd. Op een paar verrassende wendingen na blijft het verloop van het verhaal echter tamelijk voorspelbaar.


Boekgegevens

”Handel in veren”, Rascha Peper; uitg. Querido, Amsterdam, 2013; ISBN 978 90 214 4771 1; 222 blz.; € 18,95

RD.nl in uw mailbox?

Ontvang onze wekelijkse nieuwsbrief om op de hoogte te blijven.

Hebt u een taalfout gezien? Mail naar redactie@rd.nl

Home

Krant

Media

Puzzels

Meer