Ziekenhuizen Emmeloord strijden om polderpatiënt
Het Antonius Ziekenhuis in Emmeloord bouwt een nieuwe vestiging, terwijl die plaats ook al de kliniek MC Emmeloord huisvest. En dat terwijl inwoners van de Noordoostpolder nog niet zo lang geleden hun streekziekenhuis dreigden te verliezen.
Het Antonius, met een hoofdvestiging in Sneek, zit al bijna zeven jaar aan de Emmeloordse Urkerweg. De organisatie heeft besloten definitief in de polder te blijven. Op 30.000 vierkante meter grond rondom de huidige locatie wordt een nieuw ziekenhuis gebouwd dat medio 2015 in bedrijf moet zijn. Antonius reserveert hier 9 miljoen euro voor. Nu werken er enkele tientallen medewerkers en hun aantal stijgt; mogelijk verdubbelt het, laat de directie weten. Ze mikt op mensen uit Urk en de Noordoostpolder.
Volgens de voorzitter van de raad van bestuur van de Antonius Zorggroep, Wouter van der Kam, wordt het geen ziekenhuis in de oude betekenis van het woord. „Wij streven naar een zorgdorp. Ons ziekenhuis wordt straks omringd door medische organisaties, zoals huisartsen, een apotheek, een zorgopleiding en een thuiszorgorganisatie. We maken een rondje langs potentiële partners en hopen dat ze meedoen.”
Tachtig procent van de ziekenhuiszorg kan straks in het nieuwe Antonius in Emmeloord plaatsvinden. Of er ook operatiekamers komen, hangt af van de inventarisatieronde. Van der Kam: „Er komen sowieso goed uitgeruste behandelkamers.”
Het ziekenhuis in Sneek opende in 2007 een dependance in Emmeloord, nadat steeds meer burgers vanuit de Noordoostpolder en Urk naar Sneek kwamen voor een behandeling. Tussen 2002 en 2006 verdubbelde jaarlijks het aantal polderbewoners dat naar Sneek kwam. Tegelijkertijd ging het slecht met de IJsselmeerziekenhuizen en werden veel zorgtaken overgeheveld van Emmeloord naar de hoofdvestiging Lelystad. De roep om betere zorg in de Noordoostpolder werd luider. Het Antonius besloot naar Emmeloord te komen. Het ziekenhuis is naar eigen zeggen marktleider, met jaarlijks 30.000 patiënten.
Er is volgens Van der Kam nog een reden dat Antonius vaste voet kreeg op de zeebodem: de cultuur. „In de Noordoostpolder en in Urk gaat het van oudsher om landbouw en visserij. Dat is in Friesland niet anders. Die mensen passen bij elkaar. Dat is een van de redenen dat veel patiënten naar Sneek gingen, en ook daarom doen wij het goed in Emmeloord.”
Een rondje langs de diverse dorpen in de Noordoostpolder leert dat veel inwoners de blik inderdaad gericht hebben op het oude land, en niet op de Flevopolder. „Lelystad is een beetje Amsterdam. Als je de Ketelbrug overgaat, kom je in een andere wereld”, zegt een vrouw van Dorpsbelang Marknesse. Ook elders in de polder klinkt hetzelfde verhaal.
Toch is het opvallend: twee ziekenhuizen in Emmeloord, waarvan het zorgaanbod elkaar overlapt. Want ook de MC Groep –die in 2009 de Emmeloordse vestiging van de IJsselmeerziekenhuizen overnam– zegt 80 procent van alle ingrepen te kunnen doen. „Behalve het cultuurverschil is er nog iets”, zegt Van der Kam. „MC Groep heeft private ziekenhuizen. Daar moet geld verdiend worden. Wij hebben geen winstoogmerk.”
Volgens Kees Bakker, sinds twintig jaar journalist in Flevoland, is niet het cultuurverschil tussen de inwoners van beide polders de belangrijkste reden dat het Antonius het goed doet in Emmeloord, maar het imago van de oude IJsselmeerziekenhuizen. „Na de fusie van het Zuiderzeeziekenhuis in Lelystad en het Dr. J. H. Jansenziekenhuis in Emmeloord in 1990 werd Lelystad de hoofdvestiging en moest Emmeloord steeds meer zaken prijsgeven. Veel mensen kregen daardoor een hekel aan de IJsselmeerziekenhuizen. Emmeloord zou zijn verkwanseld. Nog altijd is dit een open zenuw in de polder. Dat is de voornaamste reden dat het Antonius het goed doet.”
Sinds de fusie van 1990 was er alleen maar ellende. In 2008 werd duidelijk dat het een aflopende zaak was. Deskundige Léon Lodewick concludeerde toen dat de IJsselmeerziekenhuizen financieel, zorginhoudelijk en bestuurlijk failliet waren. Onder dat gesternte kon nieuwkomer Antonius floreren.
De MC Groep van zorgondernemer Loek Winter kocht de noodlijdende IJsselmeerziekenhuizen in 2009. Emmeloord behield met het MC Emmeloord een basishospitaal. Sindsdien gaat het weer goed. Er wordt winst gemaakt.
Esther Gies, woordvoerster van de MC Groep, bestrijdt de uitspraken van Van der Kam dat haar organisatie een louter commercieel bedrijf is. „We zijn in de eerste plaats een basisziekenhuis in Emmeloord, waar we het merendeel van de behandelingen doen. Wel zijn we een ondernemende organisatie. De deur voor samenwerking staat altijd open.”
Gies zegt dat het aantal patiënten dat naar MC Emmeloord komt, toeneemt. Het imagoprobleem wordt minder, al is er volgens haar nog altijd een harde kern van polderbewoners die vinden dat het ziekenhuis in Emmeloord is verkwanseld. Maar zegt ze: „Bij ons werken ook goede mensen uit de regio.”