Twee collega’s die met Van Deth samenwerkten, kregen een berisping.

De Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) had de verloskundigen aangeklaagd voor de begeleiding van vier thuis­bevallingen (zie kader). In drie van de vier gevallen was er een medische reden voor de moeder om in het ziekenhuis te bevallen. De vrouwen wilden dat echter niet en vonden Van Deth, die zich presenteerde als holistisch vroedvrouw, bereid hen thuis te begeleiden.

Dat de verloskundige daarmee instemde, is voor de inspectie en het tuchtcollege nog niet eens het grootste probleem, zo bleek woensdag uit de uitspraak van het tuchtcollege. Wél dat de verloskundige daarin zover meeging dat de veiligheid van moeder en kind in het geding kwam. In verschillende gevallen had ze eerder naar het ziekenhuis moeten verwijzen of op zijn minst haar best moeten doen om de vrouw te overtuigen van de noodzaak daarvan. „Ze heeft haar eigen bekwaamheid overschat”, zo luidt het harde oordeel van het tuchtcollege. „Door te miskennen dat er voor haar in professionele zin grenzen bestaan aan haar mogelijkheden heeft zij telkens de niet te verwaarlozen kans geschapen dat er ernstige gevolgen zouden kunnen optreden. Vastgesteld wordt dat dit (…) ook het geval is geweest.” In de laatste van de vier zaken gaf het kind na de geboorte geen tekenen van leven. Het werd gereanimeerd, maar overleed uiteindelijk in het ziekenhuis.

Wat zwaar weegt, is dat Van Deth naar oordeel van het tuchtcollege gebrek aan inzicht heeft „en niet van plan is haar werkwijze structureel te veranderen.”

De verloskundige mag daarom vanaf zaterdag haar beroep niet meer uitoefenen en wordt uit het BIG-register geschrapt. Die sanctie kan alleen ongedaan worden gemaakt als de vroedvrouw in hoger beroep in het gelijk wordt gesteld.

Een schorsing is een zware maatregel, zegt Jos Becker Hoff, directeur van de beroepsvereniging Koninklijke Nederlandse Organisatie van Verloskundigen (KNOV) in een reactie op het vonnis. „Uitschrijving uit het register is de stevigste straf. Die komt niet vaak voor. Gelukkig.”

De twee andere verloskundigen, Rebekka Visser en Elisabeth 
Polak, kregen een berisping. „Dat is ook vrij stevig, maar het staat in geen verhouding tot uitschrijving uit het BIG-register.”

Becker Hoff wijst erop dat een verloskundige de plicht heeft om volgens de eigen professionele afspraken te werken om de veiligheid rond zwangerschap en bevalling te garanderen. „Dit betekent dat als je geconfronteerd wordt met een vrouw die zich niet volgens die afspraken wil laten behandelen, je er alles aan moet doen om ze op andere gedachten te brengen. Het traject dat een verloskundige dan inzet, moet erop gericht zijn om haar mee te krijgen op dat pad. Dat is hier niet gebeurd.”

Becker Hoff kan zich voorstellen dat een verloskundige soms te maken krijgt met een zwangere die zich niet laat overtuigen van de noodzaak om bijvoorbeeld in het ziekenhuis te bevallen of een keizersnede te ondergaan. „Dan kan het niet zo zijn dat je haar alleen laat. Liever een verloskundige erbij dan helemaal niemand. Dat staat voor de KNOV als een paal boven water.”

In Nederland zijn er inmiddels twee organisaties actief die zich sterk maken voor het recht van de vrouw om thuis te mogen bevallen: de Geboortebeweging en Het ouderschap. Van een trend om koste wat het kost thuis te bevallen, wil Becker Hoff niet spreken maar hij hoort dit soort geluiden vaker, erkent hij. „Die keuzevrijheid onderschrijft de KNOV absoluut voor een gezonde zwangere. Als er een medische indicatie is om in het ziekenhuis te bevallen, staat die keuzevrijheid wat ons betreft ter discussie.”

Blijft een vrouw erbij dat ze thuis wil bevallen, ondanks pogingen van de verloskundige om haar op andere gedachten te brengen dan is het zaak om de geboorte daar „zo veilig mogelijk” te maken. Dat kan door andere verloskundigen en de gynaecoloog in het ziekenhuis hiervan op de hoogte te brengen en de nodige voorzorgsmaatregelen te nemen, bijvoorbeeld door te regelen dat er een ambulance klaarstaat. In zulke situaties is het van groot belang dat de verloskundige de hele gang van zaken goed documenteert, stelt Becker Hoff. „Om te kunnen aantonen dat ze er alles aan heeft gedaan om de bevalling veilig te laten verlopen.” Ook op dit punt schoot Van Deth te kort, stelt het tuchtcollege. „De dossiers voldoen niet aan de minimale eisen.”

Van Deth zelf noemt de uitspraak van het tuchtcollege „een klap voor de rechten van de vrouw.” Tegenover RTL Nieuws-verslaggever Hans Schutte verklaarde ze: „Zwangere vrouwen die thuis willen bevallen, botsen met het Nederlandse systeem. Dat systeem dwingt hen om naar het ziekenhuis te gaan.”

Een van de verloskundigen die een berisping kregen, Rebekka Visser, liet weten in beroep te gaan tegen de uitspraak, zo meldde Trouw woensdag. Polak en Van Deth beraden zich daar nog op. In ieder geval mag Van Deth in de tussentijd niet meer als verloskundige werken.

Verloskundige schoot in vier zaken tekort

De Inspectie voor de Gezondheidszorg meldt in de zaak tegen Laura van Deth vier bevallingen waarbij haar verloskundige zorg tekortschoot.

• De eerste melding betreft een moeder die een tweeling verwacht waarbij de voorste baby in stuit ligt. De bevalling lijkt goed te gaan, maar na 24 uur nemen de weëen af. Van Deth gaat naar huis om te slapen. Als ze de volgende dag rond het middaguur terugkomt, zijn de huisarts en een plaatselijke verloskundige bij de zwangere. Het echtpaar besluit alsnog naar het ziekenhuis te gaan en stemt uiteindelijk in met een keizersnede. De kinderen komen gezond ter wereld.

• De tweede melding betreft ook een vrouw die thuis wil bevallen van een tweeling. Van Deth zegt begeleiding toe, al woont ze op een kleine drie uur rijden afstand. De kinderen worden geboren terwijl Van Deth onderweg is. De verlos­kundige geeft tijdens en na de bevalling telefonisch adviezen. Ze is uiteindelijk twee uur te laat ter plaatse.

• De derde zaak betreft een bevalling die normaal verloopt, maar waarbij de vrouw daarna veel bloed verliest. Ook blijft de placenta achter. Tegen de tijd dat de ambulancebroeders arriveren, heeft de vrouw een extreem lage bloeddruk (60/30). Ze wordt met spoed geopereerd en heeft meerdere zakken bloed nodig.

• De vierde bevalling betreft een kind in onvolkomen stuitligging. De moeder wil, tegen het advies van de gynaecoloog in, niet in het ziekenhuis bevallen. Na een moeizame geboorte vertoont het kind geen tekenen van leven. De baby wordt gereanimeerd, maar overlijdt uiteindelijk in het ziekenhuis.