Computer kan vervalsing in kunst ontdekken
Twee Maastrichtse hoogleraren hebben een computerprogramma ontwikkeld dat in staat is om vervalste schilderijen te herkennen.
De techniek heeft zich inmiddels bewezen door het ontdekken van vervalsingen van schilderijen van Herman Brood. Dat meldde de Universiteit Maastricht (UM) donderdag.
Het nieuwe computerprogramma van de Maastrichtse hoogleraren informatica Jaap van den Herik en Eric Postma is in staat tot perceptie (waarnemen en herkennen). Postma en Van den Herik hebben zich in eerste instantie gericht op schilderijen van Vincent van Gogh. Het Van Gogh Museum heeft daarvoor onlangs 120 digitale reproducties van schilderijen ter beschikking gesteld.
De reproducties worden gebruikt om de computer te laten trainen met de door Van Gogh gehanteerde schildertechnieken. De UM is nu ruim een jaar bezig met het onderzoek. Moderne technieken uit de kennistechnologie en kunstmatige intelligentie worden ingezet om de visuele structuur (kleur, compositie en penseelvoering) van schilderijen te analyseren. Deze technieken leren aan de hand van een groot aantal voorbeelden de specifieke kenmerken van een schilder te herkennen.
De hierbij ontwikkelde techniek is ook toegepast op schilderijen van Herman Brood. In het vroegere atelier van de kunstenaar, de Brood Galerie in Amsterdam, werden schilderijen gefotografeerd waarvan vaststaat dat ze echt zijn. Omdat de techniek in de toekomst mogelijk een rol zou kunnen spelen bij de opsporing van valse kunstwerken, gaf justitie in Amsterdam toestemming om vervalsingen van Herman Brood te gebruiken bij het onderzoek.
De vervalsingen die in 2001 in beslag werden genomen, zijn gefotografeerd in een voormalige politiecel in het bureau aan de Van Leijenberghlaan in Amsterdam. Na training bleek de computer 27 van de 30 schilderijen correct te kunnen classificeren.