De gemeente Ede gaat de installatie restaureren en het terrein eromheen ontwikkelen tot wandel- en picknicklocatie. Ook worden er informatietableaus over rioolwaterzuivering geplaatst.

Kritiek van landelijke erfgoedorganisaties bracht de gemeente Ede op het idee. Projectleider Bregje Vermeulen: „Door snelle technologische vorderingen hebben veel oudere rioolwaterzuiveringsinstallaties hun functie verloren. In de gemeente Ede zijn sommige daarom al volledig gesloopt. Met name op het verdwijnen van de installatie van Lunteren kwam onverwacht veel commentaar van erfgoedorganisaties.”

Volgens Vermeulen vroegen diverse organisaties of de gemeente Ede wel wist wat ze aan het doen was. „De gesloopte zuiveringsinstallaties waren nog niet op hun erfgoedwaarde beoordeeld, aldus de organisaties. Hun opmerkingen waren aanleiding om de nog bestaande installaties in de gemeente eens goed te bekijken. Vooral die van Otterlo bleek een hoge monumentale waarde te hebben.”

De installatie aan de Mosselseweg, buiten de bebouwde kom van het dorp, is begin jaren zestig ontworpen door de dienst gemeentewerken van de gemeente Ede. Ze werkte volgens het traditionele principe van bacteriële zuivering, waarbij zuurstof aan het water werd toegevoegd. Dat gebeurde in een „oxidatiesloot” met beluchtingsborstel.

Landelijk uniek was de destijds innovatieve mechaniek: de draairichting van de beluchtingsborstel, en daarmee de waterstroom, werd regelmatig omgekeerd. „Deze bijzonderheid is een van de redenen om de installatie te bewaren”, aldus Vermeulen. „Het complex als geheel geeft een goed beeld van de naoorlogse zuiveringstechnologie. De verschillende onderdelen zijn redelijk gaaf tot gaaf te noemen.”

Na het gereedkomen van de nieuwe regionale installatie in Ede in 1995 werd de installatie in Otterlo buiten gebruik gesteld. Het afvalwater van Otterlo wordt nu via het gemaal naar Ede verpompt. Wanneer de toevoer van vervuild water na veel neerslag groter is dan kan worden verwerkt, is het bassin in Otterlo, het oudste nog bestaande bergingsbassin in de gemeente Ede, een tijdelijke overstort van de riolering. Vermeulen: „Dat is een keer of vijf, zes per jaar het geval en geeft dan wel wat stank, maar dat hoeft geen probleem te zijn. Als het hard regent, zullen er ook weinig mensen wandelen en picknicken.”

De gemeente Ede ziet in de Otterlose installatie een goede „uitvalsbasis” voor wandelaars, fietsers en ruiters. De gemeente wil bij de installatie ook parkeerplaatsen aanleggen. Een stevig hekwerk voor het bergingsbassin moet ongelukken met bezoekers voorkomen.

Al met al is er van het terrein een heel plezierige plek te maken, denkt Vermeulen. „Nu wordt het nog overwoekerd door lage bomen en struiken. Dat moeten we nog aanpakken om onder meer een mooie looproute te kunnen creëren.”