Hoe ouder mensen zijn en hoe meer aandoeningen ze hebben, hoe kleiner de kans dat ze zonder grote schade een reanimatie overleven. Van de 70-plussers die buiten het ziekenhuis een hartstilstand krijgen, overleeft gemiddeld 8 van de 100 een reanimatie. De helft van de overlevenden houdt bovendien nog eens ernstige blijvende neurologische schade over. Ze krijgen bijvoorbeeld hersenschade of belanden in coma.

„Er zijn mensen die gereanimeerd zijn na een hartstilstand die achteraf zeggen: als ik dit van tevoren geweten had, had ik niet gereanimeerd willen worden”, stelt Corinne de Ruiter van Verenso, de vereniging voor specialisten in de ouderengeneeskunde.

De opstellers van de richtlijn vinden het van belang dat ouderen zelf, in overleg met hun arts, kunnen beslissen of ze al dan niet gereanimeerd worden. „Nu zijn er nog instellingen die sowieso niet reanimeren bij een hartstilstand. Dat hoort de keuze van de oudere zelf te zijn, niet van de instelling”, vindt De Ruiter.

Mensen die niet gereanimeerd willen worden, kunnen dat kenbaar maken door een niet-reanimerenpenning om de hals te dragen. De penning, met daarop persoonsgegevens en een pasfoto, heeft dezelfde waarde als een niet-reanimerenverklaring. Op dit moment is het nog zo dat zo’n verklaring of penning niet steeds gerespecteerd wordt door hulpverleners. „Ambulancemedewerkers willen vaak nog een door een arts ondertekende verklaring. Belangrijk is dat hulpverleners de penning of een niet-reanimatiebesluit in het patiëntdossier gewoon erkennen”, aldus De Ruiter.

Een arts is overigens niet verplicht om te reanimeren als die denkt dat dat medisch gezien zinloos is, ook al heeft de oudere zelf aangegeven wel gereanimeerd te willen worden bij een hartstilstand.