”Dijkbewaking”, staat er op de zwarte mutsen die de drie mannen dragen. Ook hun gele, reflecterende jassen komen van het waterschap Hollandse Delta. Goed ingepakt tegen de kou lopen ze in de duisternis van de avond over het Simonsdijkje langs het Lorregat, een haventje aan de rand van Puttershoek in de Hoeksche Waard.

De drie zijn vrijwilliger bij het waterschap Hollandse Delta. Ieder jaar worden ze opgetrommeld om patrouille te lopen op de dijk. Dat is zestig jaar na de watersnood van 1953 nog altijd geen overbodige luxe, zegt Arco van de Ree van Hollandse Delta. „In tijden van hoogwater of zeer barre weersomstandigheden zijn de vrijwilligers de ogen en oren van het waterschap. Er wordt dan op sommige dijken ieder uur ge­patrouilleerd.”

Op het Simonsdijkje laten de vrijwilligers hun zaklamp heen en weer flitsen. Aan de landzijde, die zo’n meter lager ligt dan de havenkant, weerkaatst hier en daar water in het licht van de lamp. „Kwelwater”, wijst een van hen. „Niet iets om direct actie op te ondernemen, maar wel iets om in de gaten te houden. Blijkbaar slaagt het water erin om door de dijk heen te komen.”

Ernstiger is een zanderig gedeelte in de dijk aan de havenkant. „Een verweking”, noemen de vrijwilligers dat. Ze pakken hun telefoon en geven de precieze locatie door aan de dijkpost.

Dijkdefect

De dijkpost is even verderop aan de Molendijk gevestigd, bij een gemaal. Daar zitten de dijkpostleider, zijn assistent en een telefoniste. Checklisten en het handboek ”Dijkbewaking Waarnemen & Alarmeren” liggen op het bureau. Scheuren, verzakkingen, erosie, verweking, zand meevoerende wellen: de kenmerken van ieder dijkdefect worden erin beschreven.

Ook de vrijwilligers hebben zo’n handboek, zegt dijkpostleider Ruben Timmerman. „We hebben daardoor een eenduidige terminologie. Dat moet ook, omdat we moeten kunnen vertrouwen op wat de dijkwachten doorgeven. Met die informatie moeten we hier in de post beslissen wanneer iets urgent is en wanneer niet.”

Timmerman loopt naar een wandkaart. De dijk langs de Oude Maas die Puttershoek beschermt, is daarop onderverdeeld in verschillende vakken, die ieder een eigen kleur hebben. Het deel bij het haventje is roodgekleurd. „Dat betekent dat er intensieve dijkbewaking nodig is bij hoogwater”, legt Timmerman uit. „Natuurlijk willen we alle dijken het liefst groen krijgen, maar dat kan niet altijd. Er blijven zwakke schakels.”

De deur van de dijkpost gaat open. Twee verkleumd uitziende mannen komen binnen. „Hallo, dijkvak 8 meldt zich. Hebben jullie de melding van het konijnenhol meegekregen? Dat dicht je niet door je vinger erin te steken.” „Hebben we genoteerd”, zegt Timmerman. „Bedankt!”

Voicemail

Telefoniste Jacqueline probeert intussen een ander team te pakken te krijgen. Tevergeefs. Ze spreekt de voicemail in. „John, dit is Jacqueline. Ik wil graag weten waar jullie je bevinden.” Timmerman maakt een notitie. „Dat is een punt voor de evaluatie. Als er echt iets is, moet iedereen wel bereikbaar zijn.”

Kort daarna meldt ook John zich. Alle dijken rond Putters­hoek zijn geïnspecteerd. Tijd voor de evaluatie – en een borrel natuurlijk. De bevolking kan rustig gaan slapen. De dijkwachten van Puttershoek zijn wakker.