Weg was zijn gazonmaaier, afgelopen november. Geroofd uit de boerenschuur, in de nacht van maandag op dinsdag. De dieven hadden de deur opengebroken. „Het moet om meerdere dieven gaan”, zegt de agrariër uit Witharen, een buurtschap in de gemeente Ommen. „Ze hebben die maaier in een bus of kar getild. Dat lukt je in je eentje niet.” In dezelfde periode werden er in de omgeving meer gazonmaaiers gestolen. De boer is teleurgesteld. „Het wordt tijd dat die dieven een keer tegen de lamp lopen. Je moet van andermans spullen afblijven. Het is toch van de zotte dat je alles moet afsluiten.

Ik ben bang dat de dieven terugkomen. Zij weten dat ik een andere gazonmaaier aanschaf. Er stroom op zetten ga ik niet doen. Dat wordt me te gek.”

Ruim een jaar geleden was het ook al raak bij de Overijsselse boer. Toen roofden inbrekers gereedschap. „Een boormachine, twee slijptollen, een decoupeerzaag, een schuurmachine”, somt de agrariër op. Destijds was de schuur niet afgesloten. „Dan betaalt de verzekering niet. Dat heeft me 600, 700 euro gekost.” In diezelfde tijd werd in de omgeving ook bij anderen gereedschap gestolen.

Stijging

Dieven weten het platteland te vinden. In het oosten van het land werden vorig jaar 15.595 woninginbraken gepleegd. Dat is een stijging van 25 procent ten opzichte van 2010, meldt politiewoordvoerder Ronald van der Leeden van de politie-eenheid Oost-Nederland. Landelijk was er in 2012 sprake van een stijging van 11 procent ten opzichte van 2010.

In 2012 heeft de politie in Oost-Nederland verhoudingsgewijs fors meer verdachten bij justitie aangebracht. Ging het in 2010 nog om 636 verdachten, in 2012 stond de teller op 1312.

De verdachten vormen een „bont” gezelschap, stelt de politiewoordvoerder. „Er zijn mensen die uit Oost-Nederland komen, die in hun eigen dorp of stad inbreken. Daarnaast is er een categorie die vanuit de Randstad of elders uit Nederland naar het oosten komt. Er zullen ongetwijfeld ook mensen uit Oost-Europa onder de verdachten zitten.”

Van der Leeden hoopt dat niet alleen de politie, maar ook de burgerij zich inspant om het aantal inbraken terug te dringen. „Burgers moeten op hun eigen spullen letten. Verder hopen we dat ze vaker de politie bellen bij verdachte situaties.”

Dirk-Siert Schoonman, provinciaal bestuurder in Gelderland van de agrarische organisatie LTO Noord en melkveehouder in Brummen, heeft „absoluut” de indruk dat er de laatste paar maanden meer wordt ingebroken. „Die trend baart mij zorgen. Ik hoorde pas nog dat er een tractor van een boer is gestolen.” Bij oudere tractoren „heb je geen hogere wiskunde nodig om ze aan de praat te krijgen”, zegt Schoonman. Hij denkt dat mensen alerter zijn als ze horen van inbraken in hun omgeving, maar dat die oplettendheid na verloop van tijd weer wegebt.

Op bestelling

Bij keramiste Thea Dijkema en meubelmaker Louis van Vilsteren uit Witharen sloegen een of meer inbrekers ongeveer een jaar geleden toe. Er werden onder meer een boormachine en een kettingzaag ontvreemd.

In de buurt werd destijds meer gestolen. „We vermoeden dat een bende min of meer op bestelling steelt.” Op de nieuwe schuur van het stel uit Witharen waren toen nog geen sloten aangebracht. „Wij waren in die tijd naïef. De sloten waren wel gepland, maar die hadden geen prioriteit. We hebben ons lesje wel geleerd. Het is vervelend als mensen niet van je spullen kunnen afblijven.”

Het paar uit Witharen, dat een beeldentuin en galeries heeft, is alerter geworden. Er is beveiligingsapparatuur aangebracht. „Je kunt je hoofd niet in het zand steken.”