Alkmaar, Den Helder, Monnickendam, Winterswijk. Boven de buitendeuren van slaaphuis 1 van groepsaccommodatie Dopersduin staan namen van doopsgezinde gemeenten die de bouw van het rietgedekte pand in 1931 hebben gesponsord. Het tekent de gedrevenheid van de doopsgezinden: met elkaar geld bijeenbrengen om in de duinen een plaats te creëren voor bezieling en bezinning.

Slaaphuis 1 is echter hard aan vervanging toe. Directeur Hans Meijer laat het zien: het houtwerk is in slechte staat, het rieten dak zit vol met mos. Er zit enkel glas in de ruiten. Jaren zijn de doopsgezinden aan het sparen voor de bouw van een nieuw slaapgebouw. In januari volgend jaar zou het oude pand tegen de vlakte gaan en zou er een compleet nieuw gebouw verrijzen. Met een pannendak, dat wel.

Maar het hele plan gaat niet door. Administrateur Raymond van Z. is vorige week aangehouden nadat bleek dat hij de 250.000 euro die bestemd was voor het nieuwe slaaphuis, had verduisterd. „Zuur, erg zuur”, zegt Meijer. „Deze zomer hebben we nog een grote inzamelactie gehouden om geld in te zamelen voor nieuwbouw. Er was hier bijvoorbeeld een mevrouw die dit jaar al voor de zestigste keer naar deze plek kwam. Sinds haar jeugd kwam ze elke paasvakantie hier. Van haar AOW’tje heeft ze een bedrag geschonken, omdat ze vond dat dit moest blijven bestaan. Maar het geld is weg.”

Meijer vreest dat de 250.000 euro nog maar het topje van de ijsberg is van de diefstal. „De administratie is een chaos. Het kost ons nog weken tijd om deze op orde te brengen.” Van Z. meldde zich ruim een jaar terug bij Dopersduin. Het broederschapshuis zocht toen een administratief medewerker. De sollicitant vertelde dat hij als een gefortuneerd zakenman uit het bedrijfsleven was gestapt. Meijers voorganger had aanvankelijk het volste vertrouwen in de nieuwe werknemer en nam de man aan.

Een halfjaar later trad Meijer aan als directeur. Hij kreeg pas argwaan rond de herfstvakantie, toen de bank liet weten dat er een aanzienlijk bedrag van de rekening van Dopersduin was afgeschreven. Van Z. schafte er onder andere een nieuwe Mercedes en nieuw meubilair van aan. De man is aangehouden in een hotel in Breukelen en zit in de cel in Zwaag. Meijer: „Wat is hij ermee opgeschoten? Werk kwijt, geld kwijt en van vrouw en kinderen gescheiden.”

Het broederschapshuis in Schoorl is 81 jaar oud. In de Tweede Wereldoorlog werd het huis bewoond door Joodse vluchtelingen. Later gebruikten de Duitsers de kleine slaapkamers als paardenstal. Na de oorlog is het complex opgeknapt en uitgebreid. Nu staan er acht gebouw: drie slaaphuizen, twee gebouwen met zalen, een kerk, een toiletgebouw en een beheerderswoning waar Van Z. in woonde. Het complex wordt gebruikt door scholen, bedrijven, families en verenigingen. Tijdens schoolvakanties kunnen gezinnen, jongeren en ouderen er terecht voor een vakantie in de duinen. Er is dan iedere dag een ochtend- en een avondgebed en op zondagochtend een kerkdienst. Het hele jaar door is er op woensdagmiddag een korte viering waarbij ook iedereen van buiten van harte welkom is.

Broederschapshuizen zijn ontstaan in de jaren 30. Er was toen behoefte aan plekken waar doopsgezinden elkaar konden inspireren en van elkaar konden leren. Behalve Dopersduin zijn er nog zes andere broederschapshuizen: Fredeshiem in Steenwijk, Mennorode in Elspeet, Bloem en Bos op Texel, Kraggehuis en Samen Eén in Giethoorn, Menno’s Pleats in het Friese Workum.

Het laatste huis is genoemd naar de grondlegger van de doopsgezinde broederschap: Menno Simons (1496-1561). Naar deze grondlegger worden de doopsgezinden wereldwijd mennisten of mennonisten genoemd.